Bij de start van het nieuwe jaar voor allen de beste wensen (kan nog wel), dat het een fantastisch jaar mag worden. Een jaar waarin we vaker stil staan bij ‘de bedoeling’. Tijdens de kerstdagen heb ik heb nagedacht over het afgelopen jaar. Deze blog is het resultaat van die reflectie.
Ik hoor u nu al zuchten. Iedereen lijkt last te hebben van de administratieve last: het mkb, overheden, onderwijs, accountants en zeker ook de zorg. En toch komen we schijnbaar geen steek verder ondanks manifesten, convenanten, regelarme experimenten enzovoort, enzovoort…
Er zijn wel degelijk successen te zien, maar vaak zijn dat relatief kleine initiatieven die op instellingsniveau zijn behaald. De taaiheid zit in de keten en systeemdenken. VWS stelt met regelmaat dat wetgeving niet de bepalende factor is als het gaat om administratieve last. En daar kan ik ook in meegaan. In de wet staan voornamelijk kaders die in de uitwerking met regelgeving worden ingevuld. De regelgeving wordt vertaald naar processen en procedures die weer hun eigen administratieve last veroorzaken. Vervolgens moet verantwoording plaatsvinden en vindt de omgekeerde route plaats die wederom haar eigen administratieve last veroorzaakt.
Systeembevrediging
En zie hier de taaiheid. Er is een systeem geboren waar eenieder een bijdrage aan levert. En omdat we ons als financial in de zorg goed willen verantwoorden over de inzet van maatschappelijke middelen, doen we heel adequaat mee aan het systeem. Waar gevraagd voorzien van een accountantsverklaring. Oftewel systeembevrediging. Iedereen blij.
Maar toch blijft de roep om verlichting. Wat mij betreft komt die voort uit de behoefte om terug te gaan naar de bedoeling. Want als de buurman hulp nodig heeft en de buurvrouw wil die hulp geven, dan hebben we geen BIG, begeleidingsplan, HACCP of productieregistratie nodig.
De hulp wordt geboden vanuit de relatie. Als we deze hulpvraag optillen naar het niveau van een willekeurige zorginstelling, dan gaan alle systeemvereisten wel een rol spelen. Sterker nog, u zult zeggen: dat is legitiem.
Hoe dan wel?
Het dilemma lijkt daarmee schier onoplosbaar omdat het systeemdenken een eigen legitimiteit kent. Om dit te doorbreken is het nodig om de successen die er wel zijn op te schalen naar een nieuwe manier van verantwoorden. Niet vanuit systeem, maar vanuit de relatie cliënt–hulpverlener. En niet vereenvoudigingen binnen het systeem blijven zoeken.
Terug naar de bedoeling, de tijd is er rijp voor!
Martin Lijssen
Voorzitter sectorbestuur Gehandicaptenzorg Fizi
