Het is tijd voor lijstjes. Ik heb het niet over Sinterklaas, de kerstman of uw verjaardag. In deze column gaat het over serieuzere dingen. Dus het gaat over zorg. Over lijstjes in de zorg.
Er wordt door velen met spanning naar uitgekeken. Wie staat er dit jaar op nummer 1? En natuurlijk ook: wie zijn de stijgers en dalers? En dan de naargeestige vraag: wie staat helemaal niet in het lijstje?! Kortom, volkstammen kunnen hun geluk of leed niet op. Menig gala met professionele fotoshoots is er aan gewijd. Vlinderstrikjes halen we uit de mottenballen.
Jaarlijkse strijd
Eigenlijk zou de jaarlijkse strijd niet zo spannend hoeven te zijn. Dat is op zich natuurlijk jammer, want juist die spanning maakt het lijstjesgebeuren zo leuk. Wie een beetje thuis is in de schrijverij rondom visies, missies en beleidsplannen trekt al gauw de conclusie over wie er ook dit jaar weer met de hoofdprijs vandoor gaat. Oftewel, wie er op nummer 1 staat. Dat is volgens alle schrijvers, denkers, zorgverleners, bestuurders, politici, kortom de beslissers in de zorg steeds weer die ene waar we het allemaal voor doen. Patiënt heet hij of zij. Jammer voor alle overige kanshebbers, maar van meneer of mevrouw Patiënt kan in theorie niemand winnen.
De patiënt op 1
Maar alle lijsten en dito evenementen ten spijt, hoe leuk ze ook zijn, de patiënt staat niet op nummer 1. De patiënt staat meestal helemaal niet in die lijst. Er is dus iets raars aan de hand. En had zo leuk en inspirerend kunnen zijn. Woord en daad waren dan in overeenstemming met elkaar geweest. Soms denk ik te begrijpen waarom het nog niet lukt. Ik hoor dat wel eens om me heen. Het ligt natuurlijk aan de patiënt zelf! Die doet nog te weinig z’n best en is lui en therapieontrouw. En verder zijn die patiëntenverenigingen ook niet zo best georganiseerd, dus voordat je die kunt nomineren moeten ze zich maar eens wat professioneler gedragen.
Professioneel
Het leuke van professionals is dat ze altijd gelijk hebben. En altijd gelijk krijgen. Anders zouden ze tenslotte niet professioneel zijn. Maar van gelijk hebben en krijgen wordt de zorg niet beter. En daarbij ga ik er vanuit dat lijstjes er zijn om de zorg uiteindelijk te verbeteren. En dat het de bedoeling is daarmee de patiënt uiteindelijk dienstbaar te zijn. Maar daar kan ik me in vergissen. Menselijk zijn we tenslotte allemaal.
De Ander
Het zijn dus drukke en enerverende tijden. Ik heb bij al die dingen altijd een soort 27 december of 2 januari gevoel. Feestjes gaan over tot de orde van de dag. Zorg is die orde van de dag. Dan hoop ik als patiëntenvertegenwoordiger natuurlijk dat iedereen overal die patiënt op 1 zet. Soms denk ik dat we daar eens wat dieper over na moeten denken. De Joods-Franse filosoof Emmanuel Levinas staat dan voor mij boven aan het lijstje. Hij positioneert De Ander altijd op nummer 1. Het enige wat telt is de eigen verantwoordelijkheid omdat Die Ander daaraan appelleert. En we kunnen die ander niet in een systeem opsluiten. ‘Totalité et Infini‘ is zijn hoofdwerk. Leuk cadeautje voor de kerst, oud en nieuw of uw verjaardag wellicht?