Onlangs zag ik bij De Wereld Draait Door een mooi klein item over een woonvorm in het oosten van het land voor mensen met dementie. Een zorgmedewerker gaf daarna een toelichting zodat de kijkers ook goed konden begrijpen waarom op deze manier de zorg en ondersteuning wordt geboden.
Ze had echt verstand van haar vak, maar naast haar zorgexpertise was ze vooral in staat daadwerkelijk naar mensen te kijken. Liefdevol, met begrip en veel respect, ze had het niet over dementerenden, maar zag eerst de mens en dan zijn dementie. Het is een mooi vak, vertelde ze, altijd anders en zo veelzijdig. Aan tafel waren ze al weer toe aan het volgende item, maar in mijn hoofd bleef het hangen, dat kleine bemoedigende verhaal.
Het was in een andere taal dan hoe meestal wekelijks in de media wordt bericht over de problemen in de ouderenzorg. Het was ook geen managersjargon of bestuurderstaal. Ze nodigde mensen uit ook in de zorg te komen werken en dit mooie vak te leren uitoefenen. Je zag dat ze het meende.
Echte oplossingen
Daarna heb ik er weinig meer van gehoord, wel heb ik in de media weer veel gelezen en gehoord over het gebrek aan mensen en middelen binnen de ouderenzorg. Er worden geen echte oplossingen genoemd, behalve dat het nieuwe kabinet meer geld vrij maakt voor de ouderenzorg, wat natuurlijk hard nodig is. Maar hoe dan verder, waar vind je de mensen die net zo liefdevol, met begrip en respect naar mensen kijken en daarnaar handelen als in het item dat ik dat ik heb gezien.
Als ik de vacatures voor de zorg lees worden vooral mensen gevraagd die zelfsturend zijn – waarin is niet helemaal duidelijk – ook teamspirit is belangrijk, evenals flexibel zijn en probleemoplossend zijn ingesteld. De problemen gaan bijna altijd over de knelpunten in de eigen bedrijfsvoering en weinig over de inhoud van het vak. De verwachte competenties lijken bijna onwaarschijnlijk in één persoon te verenigen. Het salaris is gering.
Bemoedigende verhalen
Volgens mij leidt deze manier van vragen vooralsnog niet tot een grote toename van mensen in de zorg. Zouden hier de bemoedigde verhalen en mooie voorbeelden niet veel meer in kunnen betekenen? Want die zijn er in grote getalen maar we horen er maar zo weinig van. De verhalen die motiveren, bij dat vak wil je horen of aan bijdragen.
Misschien moeten we besluiten om in de media en op allerlei bijeenkomsten minder managers aan het woord te laten, of andere mensen die zijdeling van alles vinden en daar ook vluchtig maar van alles over willen zeggen zonder constructief mee te willen denken en werken aan hoe het dan wel moet.
We zouden het podium van de pers en de congressen vrijmaken moeten maken voor de echte vakmensen die trots zijn op hun vak en weten waarover ze het hebben. Iets willen betekenen voor ouderen, niet als groep of probleem, maar vanuit belangstelling van mens tot mens. Liefdevol, met begrip en respect en met veel kennis van zaken. Dan zullen die extra financiële middelen straks goed kunnen worden besteed en hopelijk kan er dan ook wat aan die geringe salarissen worden gedaan.
Anneke Nijhoff
Conceptontwikkelaar FAME groep