Een gebouw is pas duurzaam en toekomstbestendig als het een locatie is waar men generatieslang gelukkig kan wonen en werken. De mate waarin een gebouw energiezuinig is en een comfortabel binnenklimaat heeft, is essentieel maar wel slechts een onderdeel van gelukkig wonen en werken. ‘Social sustainability’ is minstens net zo belangrijk en het vastgoed kan hier in belangrijke mate aan bijdragen.
Het welzijn van de bewoners en het zorgpersoneel is onlosmakelijk verbonden met een duidelijke visie op (zorg)vastgoed. De ligging, het ontwerp en de inrichting van het gebouw en haar omgeving spelen namelijk een grote rol. Daar waar het zelfstandig kunnen bedienen van gordijnen of verlichting via domotica bijvoorbeeld het verschil maakt voor een bewoner, draagt de juiste situering van opslagruimte bij aan een efficiënte werkdag voor het personeel. Een ander voorbeeld is zelf de regie voeren over waar je bent, zit of eet. Het creëren van diverse aantrekkelijke ontmoetingsruimtes kan voorzien in die behoefte. Eén gezamenlijke eetzaal en altijd plaatsnemen op die ene rode stoel bij het raam, is niet meer van deze tijd. Of misschien voor sommigen juist wel. Zorg dat je die keuzevrijheid faciliteert.
Door daarnaast te zorgen voor een uitnodigende ontmoetingsruimte die voldoende zichtbaar is vanaf buiten wordt ook de buurt, met mantelzorgers en vrijwilligers, geprikkeld. Op die manier kan het vastgoed mooie ontmoetingen en activatie stimuleren. Want het gaat niet om de stenen, om de vier muren en het dak, maar om wat er binnen die muren gebeurt. Dat gevoel van verbondenheid is essentieel voor het welzijn. Duurzame gebouwen met een hart zijn daarvoor één van de sleutels tot succes. Zorgvastgoed moet in de eerste plaats een veilig thuis zijn die mensen geborgenheid biedt en hen in staat stelt zo zelfstandig en waardig mogelijk te leven, die hen de ruimte geeft om ‘hun eigen ding te doen’.
Ik geloof erin dat we middels de juiste vastgoedoplossingen kunnen bijdragen aan het aanpakken van een groeiend aantal uitdagingen in de zorg zoals de dubbele vergrijzing, een sterk veranderende zorgvraag en personeelstekorten. Dat kunnen we overigens niet alleen. Het bundelen en delen van kennis vanuit verschillende invalshoeken is cruciaal. Betrek daarom in de beginfase de juiste stakeholders, met in het bijzonder de mensen die in en om het gebouw wonen en werken. Het draait uiteindelijk immers om de levenskwaliteit van de eindgebruiker. Geef mensen de ruimte om zorg te genieten op de manier die zij zelf verkiezen en maak het zo makkelijk en aangenaam mogelijk om die zorg te verlenen.
Daarvoor biedt de bestaande bouw overigens volop kansen. We hoeven niet te wachten tot de bouwkosten dalen, vergunningen eindelijk rond komen of kavels beschikbaar komen. Het zorgvastgoed van de toekomst staat er al. Soms moeten we binnen de bestaande kaders alleen de juiste finetuning aanbrengen. Het moment waarop je gaat verduurzamen is een uitgelezen kans om ook net dat ene beetje extra te doen. Dan realiseer je niet enkel een behaaglijker binnenklimaat en een lagere energierekening, maar bijvoorbeeld ook een onderhoudsvriendelijker pand of kortere looplijnen. En dan kan één plus één drie zijn. Zonnepanelen, check. Ontmoetingsruimte, check. Maximale levenskwaliteit voor de bewoners en meer welzijn en efficiëntie voor het zorgpersoneel, check!
Marloes Kampinga
Asset Manager bij Aedifica
Meer weten over zorg & vastgoed?
Tijdens het Zorgvisie Zorg & Vastgoed congres op 3 oktober doet u in één dag kennis op van de laatste inzichten en trends over vastgoed in de zorg.