Het kabinet trekt extra geld uit voor kwaliteitsverbetering van de verpleeghuizen. Dit bedrag loopt op van 435 miljoen euro volgend jaar tot 2,1 miljard in 2021. Zelfs met dit extra geld blijft het verpleeghuis voor veel kwetsbare ouderen een goedkopere oplossing dan zorg thuis.
Veel mensen denken dat zorg thuis altijd goedkoper is dan opname in een verpleeghuis. In een verpleeghuis is echter sprake van logistieke voordelen van ‘geconcentreerde zorg’, zoals minder reistijd en gezamenlijke activiteiten (o.a. maaltijden en dagbesteding). Daardoor is het verpleeghuis voor de maatschappij niet zelden voordeliger dan thuiszorg.
De besparingen op reistijd laten zich goed toelichten aan de hand van verpleegkundige handelingen als een infuus aanbrengen, een stomazak verwisselen of oogdruppels toedienen. Deze activiteiten op zich kosten minder dan vijf minuten. Wanneer een (wijk)verpleegkundige voor een handeling van dit type moet reizen is hij/zij aan reistijd echter al snel twee of drie keer zoveel tijd kwijt als aan de handeling zelf. Hoe vaker een verpleegkundige of andere zorgverlener op een dag bij iemand langs moet, hoe groter het logistieke voordeel van het verpleeghuis.
Uit de praktijk
Aan de hand van een casus met bedragen uit de praktijk laat ik hierna zien waarom het verpleeghuis soms goedkoper is dan zorg thuis.
Mevrouw Leeflang is 93, slecht ter been, vergeetachtig en ze heeft moeite met eten. Ze leeft van haar AOW. Ze heeft weinig sociale contacten en geen kinderen. Ze is daarmee afhankelijk van de thuiszorg. Haar woning is een kwartier rijden van het volgende adres van iemand met thuiszorg. Mevrouw ontvangt ’s ochtends met opstaan en ontbijten, ’s middags met de lunch, ’s avonds met het avondeten en voor het slapen gaan telkens een half uur zorg van een MBO-4 opgeleide verpleegkundige.
Deze verpleegkundige is per dag naast de twee uur zorg voor mevrouw Leeflang een uur tijd kwijt aan reistijd en een half uur aan administratie en afstemming met andere zorgverleners. Per dag besteedt de verpleegkundige daarmee drie en een half uur aan mevrouw Leeflang a 40 euro per uur. Daarnaast ontvangt mevrouw Leeflang vanuit de Wmo twee uur per week hulp bij het huishouden en gaat zij drie middagen per week naar de dagbesteding. De hulp bij huishouden kost 50 euro per week en de dagbesteding, inclusief vervoer naar en van de dagbesteding 200 euro per week. Totale kosten: 176 euro per dag.
Verpleeghuis
Zou mevrouw Leeflang naar een verpleeghuis verhuizen dan had ze waarschijnlijk indicatie zzp 4 exclusief behandeling gekregen. Bij deze indicatie ontvangt het verpleeghuis per dag een bedrag van maximaal 120 euro voor zorg, maaltijden en dagbesteding voor mevrouw Leeflang. Daarnaast ontvangt het verpleeghuis een bedrag voor huisvesting en inventaris van ongeveer 30 euro per dag. Totale kosten: 150 euro per dag. De kosten voor huisvesting zijn de belangrijkste reden dat veel mensen denken dat zorg thuis altijd goedkoper is dan het verpleeghuis. In de praktijk blijkt dit lang niet altijd het geval.
Vanuit deze optiek is het opmerkelijk te noemen dat de maximale eigen bijdrage voor het Verpleeghuis (2.313 euro per maand) zo veel hoger is dan de maximale eigen bijdrage in de Wmo (2.573 euro per jaar) en het verplichte eigen risico voor de zorgverzekeringswet (385 euro per jaar).
Sectorleider zorg en welzijn bij Berenschot
