Accreditatie is inderdaad het middel bij uitstek om je als zorgbestuurder periodiek te laten toetsen op je vermogen tot productieve zelfreflectie en je persoonlijke ontwikkeling in je vak. Hiertoe behoort het verzamelen van 360 graden feedback, een zelfreflectie, het opstellen of bijwerken van een persoonlijk ontwikkelingsplan en een gesprek hierover met twee auditoren. Iedere bestuurder die zich laat accrediteren verplicht zichzelf ook om deel uit te maken van een intervisiegroep buiten de eigen organisatie.
Spiegelen
Eigenlijk is iedere bestuurder die zichzelf respecteert een accreditatietraject aan zichzelf verplicht. Maar een ‘verplichte accreditatie’ is de dood in de pot. Het is eigenlijk net zo paradoxaal als iemand verplichten om spontaan te zijn. Dat kan niet en werkt niet. Bestuurders in de zorg staan onder extern toezicht van IGJ en NZa en vallen onder intern toezicht door de raad van toezicht. Deze vormen van toezicht kennen verplichtende karakters en beoordelingscycli. De accreditatie is de derde poot, maar anders. Los van de organisatie laat de bestuurder zich spiegelen. Zij of hij kan reflecteren over stijl van leidinggeven of over hoe om te gaan met feedback en kritiek. Hoe draagvlak te creëren en de maatschappelijke opdracht van de organisatie te behartigen. Goed werkgeverschap en inzet op duurzaamheid mogen als reflectiethema’s niet ontbreken.
Onafhankelijk
Het accreditatieproces is onafhankelijk. De Kwaliteitscommissie van de Vereniging van bestuurders in de zorg NVZD stelt de accreditatienormen op die voor de leden vastgesteld worden. Maar de auditoren die in koppels de gesprekken voeren zijn onafhankelijk, evenals de accreditatiecommissie die uiteindelijk accreditatie verleent of onthoudt. Dat laatste gebeurt weinig. Bestuurders die in het gesprek merken dat zij nog niet aan de accreditatievoorwaarden voldoen, kunnen zich tijdelijk terugtrekken, om aan hun ontwikkeling te werken om ervoor te zorgen dat bij een her-aanmelding het traject succesvol verloopt. De pool van auditoren bestaat uit ervaren bestuurders uit de gezondheidszorg die gestopt zijn, maar ook uit bestuurders van buiten de zorgsector. Er wordt bijvoorbeeld gelet op gender en leeftijd om diverse en dynamische koppels te vormen.
Licentie
De accreditatie is niet vrijblijvend. Het is een lidmaaschapsvereiste van de NVZD. Wie als lid er niet in slaagt om binnen de gestelde termijnen het accreditatietraject te doorlopen verliest, na tijdige waarschuwing, zijn lidmaatschap. Zorgbestuurder is een vak apart. Het zal belangrijk zijn om voor de high potentials van binnen en buiten de zorg een licentie te ontwikkelen als waarborg voor goede voorbereiding op de stap naar het bestuur en de accreditatie.
Rutger Jan van der Gaag
Voorzitter NVZD