Recent las ik met veel interesse in NRC handelsblad het artikel ‘De wachttijd in ziekenhuizen is vaak schijn’. Een aantal bedrijfsvoeringsaspecten speelde door mijn hoofd terwijl ik dit las.
Ten eerste vroeg ik mij meteen af of er ook een wederkerigheid bestaat dat als je 1 patiënt minder doet dan de 50 afgesproken knieoperaties, de verzekeraar ook zijn verlies zal nemen en het ziekenhuis het geld betaalt alsof 50 patiënten zijn geholpen. Tijdens de onderhandelingen het jaar erna kan de verzekeraar met het ziekenhuis dan minder budget afspreken. Het budgetspel over het hoofd van de patiënt spelen vind ik, net als de zorgverzekeraars in het artikel van de NRC, onheus. In de praktijk is het nu namelijk zo dat als je minder produceert dan de afspraak je niet betaald krijgt en als je meer produceert ook niet betaald krijgt als er geen aanvullende afspraken zijn gemaakt tussen ziekenhuis en zorgverzekeraar gedurende het jaar.
Ten tweede vroeg ik mij af of überhaupt op basis van het hoofdlijnen akkoord je zomaar meer kan afspreken in het jaar erna. Het hoofdlijnen akkoord staat maar een beperkte groei toe voor ziekenhuizen anders wordt het Macro Beheers Instrument (MBI) ingezet om de groei te beperken. Verzekeraars willen hun schadelast sterk beheersen en zijn niet direct geneigd om productieafspraken te verhogen. De kans is veel groter dat de verzekeraar zal aangeven dat het ziekenhuis blijkbaar zo efficiënt is dat zij voor het zelfde bedrag meer cliënten kunnen helpen en dat zij de prijs van de knieoperatie naar beneden willen bij stellen. Dit laatste stimuleert natuurlijk ook niet het ziekenhuis om meer te doen dan is afgesproken.
Ten derde vroeg ik mij af of het ziekenhuis nog productieruimte over heeft bij die zelfde verzekeraar voor andere verrichtingen. Als dat het geval zou zijn dan zouden verzekeraar en ziekenhuis wellicht die productieruimte kunnen inzetten om de overproductie te betalen. De vraag is of verzekeraars zoveel flexibiliteit toestaan om binnen het totaal van alle afspraken te kunnen schuiven om zo onder- en over productie tegen elkaar uit te ruilen binnen het totale contract.
Ten vierde vroeg ik mij af wat in de zorgovereenkomsten staat over het gelijkmatige verdelen van de productie over het jaar en welke afspraken gelden ten aanzien van de wachttijden. Vaak staan deze twee voorwaarden haaks op elkaar, omdat als je gemiddeld meer wachtende patiënten hebt dan op jaarbasis is afgesproken met een verzekeraar per definitie niet de productie gelijkmatig over het jaar kan verdelen als je binnen de afgesproken wachttijden wilt blijven. Dit betekent eigenlijk dat je vanaf dag 1 in het nieuwe jaar tegen de grenzen van deze twee voorwaarden aanloopt. Vaak is het ook moeilijk te plannen om de productie gelijkmatig over het jaar te verdelen.
Complex
Kortom de problematiek van wachttijden is vaak niet op te lossen door ‘gewoon blijven behandelen’, daarvoor is de marktwerking in de zorg met de verschillende verzekeraars te complex. Het vraagt van beide partijen dat zij over hun schaduw heen moeten stappen en om meer jaren afspraken te maken over productie en prijzen voor het totale pakket. Hiermee kunnen dan schommelingen in de over- en onder productie over meerdere jaren heen worden opgevangen en blijft de keuze vrijheid van de cliënten en toegang tot de zorg gewaarborgd.
Verantwoordelijk voor onder meer Financiën bij GGZ Delfland
