En juist daar kwam ik een mooi inspirerend voorbeeld tegen: de bussen van GOKL. Kuala Lumpur heeft met de introductie van GOKL in 2012 een grote stap gezet in het verbeteren van de mobiliteit van haar inwoners. GOKL, oorspronkelijk gratis voor alle gebruikers, heeft sindsdien bovendien de verkeersdrukte verminderd en een positieve invloed gehad op de luchtkwaliteit en de leefbaarheid van de stad.
GOKL biedt een eenvoudig en efficiënt openbaar vervoersysteem dat de mobiliteit in Kuala Lumpur enorm heeft veranderd. De bussen rijden continu en regelmatig, wat betekent dat passagiers nooit lang hoeven te wachten op hun rit. Ze bieden comfortabele zitplaatsen, airconditioning en gratis Wi-Fi aan boord, wat bijdraagt aan een aangename en handige reis. De routes lopen langs grote malls, zakelijke centra, woonwijken en hebben aansluiting met treinstations. Ze stoppen ook bij alle belangrijke highlights en bezienswaardigheden van de stad, zoals de Petronas Twin Towers, Bukit Bintang en de Central Market. GOKL wordt dan ook gebruikt door zowel inwoners als toeristen.
GOKL heeft belangrijke sociale voordelen opgeleverd. Het gratis openbaar vervoer heeft de stad toegankelijker voor iedereen gemaakt. Vooral voor mensen met een laag inkomen, studenten en ouderen was dit een welkome verlichting. Het heeft de mobiliteit van deze groepen aanzienlijk verbeterd, waardoor ze gemakkelijker toegang hebben gekregen tot onderwijs, werkgelegenheid en sociale activiteiten.
Een van de extra voordelen van de GOKL-dienst is de significante reductie in uitlaatgassen. En niet alleen doordat alle bussen sinds 2023 elektrisch zijn. Door het aanbieden van een gratis en betrouwbare busdienst, hebben veel inwoners en bezoekers van Kuala Lumpur namelijk de overstap gemaakt van eigen vervoer naar openbaar vervoer. Deze verschuiving heeft geleid tot minder auto’s op de weg (alhoewel dat er nog steeds meer dan genoeg zijn vond ik al rijdend in onze huurauto). In een stad waar luchtvervuiling een groeiend probleem is, heeft deze milieuvriendelijke maatregel geholpen om de luchtkwaliteit merkbaar te verbeteren.
Economie
Het gratis vervoersbeleid heeft ook een impuls gegeven aan de lokale economie. Door de verlaagde transportkosten hebben inwoners meer geld te besteden aan andere goederen en diensten, wat de lokale handel ten goede kwam. Bovendien heeft de betere bereikbaarheid van winkelgebieden, toeristische attracties en zakelijke centra geleid tot een toename in bezoekersaantallen en economische activiteit. Dit heeft niet alleen bedrijven geholpen, maar ook bijgedragen aan de algehele economische groei van Kuala Lumpur.
Sinds december 2023 is er een verandering doorgevoerd waar wij bij ons eerste ritje niet van op de hoogte waren: de GOKL-busdienst is niet langer gratis voor toeristen. Zij betalen nu een symbolisch bedrag van 1 ringgit per rit, wat neerkomt op ongeveer 20 eurocent. Voor inwoners blijft de dienst gratis. Betalen is eenvoudig en snel dankzij de ingebouwde kaartlezers die creditcards en betaalkaarten accepteren, wat zorgt voor een naadloze reiservaring zonder gedoe met contant geld. Hoewel het een kleine kostenpost is voor toeristen, blijft het tarief uiterst betaalbaar en aantrekkelijk vergeleken met andere vervoersopties.
De introductie van een bescheiden tarief voor toeristen versterkt de financiële stabiliteit van de GOKL-dienst. Met deze inkomsten kan de kwaliteit van de dienstverlening worden verbeterd, kunnen er meer routes worden toegevoegd en kunnen de bussen worden gemoderniseerd. Dit alles draagt bij aan een nog efficiënter en gebruiksvriendelijker openbaar vervoersysteem. Daarnaast kan de stad met de gegenereerde middelen ook blijven investeren in groene technologieën en infrastructuur, zoals elektrische bussen en oplaadstations, wat de ecologische voetafdruk verder verkleint.
En de zorg dan?
Wat betekent dit voor de zorg? De ervaring van Kuala Lumpur met GOKL laat zien dat gerichte investeringen kunnen leiden tot een cascade van positieve resultaten. Dit principe kan ook in de zorg worden toegepast. Door bijvoorbeeld te investeren in preventieve maatregelen, kunnen we een keten van voordelen in gang zetten: lagere zorgkosten, gezondere patiënten en mogelijk zelfs nog meer onverwachte positieve uitkomsten.
Zo vind ik de gratis zonnebrandcrème die Zilveren Kruis aanbiedt geweldig. Via zogenaamde smeerpalen en smeerfietsen die inmiddels al op meer dan 120 locaties in het land staan kan iedereen zich gratis insmeren tegen de zon. Bij ziekenhuizen, op festivals, bij sportverenigingen en aan de kust. Een goede investering om aandacht te vragen maar ook echt iets te doen aan de preventie van huidkanker. Een ziekte die 1 op de 5 Nederlanders treft. Dit initiatief, dat op het eerste gezicht kosten met zich meebrengt, zou op de lange termijn kunnen leiden tot een significante vermindering van zorgkosten en een verbeterde volksgezondheid. Net zoals bij GOKL, moet er een begin worden gemaakt met iets dat aanvankelijk gratis is, om op de lange termijn duurzaam succes te boeken.