Wat de zorg kan leren van… Jumbo, deel 2

Deze doelstelling is een directe reactie op de toenemende bewustwording van klanten omtrent milieu-impact, dierenwelzijn en gezondheid. Deze verschuiving wordt de eiwittransitie genoemd.

Voortrekkersrol

Jumbo Supermarkten speelt een voortrekkersrol met hun strategie rond deze transitie. Zij streven ernaar om al in 2025 de verhouding op 50-50 te hebben. Het is een uitdagende doelstelling die grote veranderingen vereist binnen de organisatie, maar ook in de manier waarop consumenten over voeding denken en wat ze kiezen om te consumeren. Jumbo moet samen optrekken met hun klanten om deze doelstellingen te behalen.

Initiatieven

Ze hebben al een aantal stappen ondernomen om de eiwittransitie te bevorderen. En met succes! Sinds begin 2024 zijn er 15 procent meer vleesvervangers verkocht. Ze doen dit onder andere met onderstaande initiatieven:

• Aantrekkelijk maken van het alternatief. Jumbo heeft de prijzen van vleesvervangers verlaagd. Klanten betalen voor een huismerk vleesvervanger nooit meer dan voor de vergelijkbare dierlijke variant. Ook heeft Jumbo als eerste grote supermarktketen in Nederland besloten om te stoppen met tijdelijke ‘van/voor-aanbiedingen’ op vers rundvlees, vers varkensvlees en verse kip. Dit beleid is gekozen om de consumptie van vlees te verminderen en het bewustzijn over plantaardige alternatieven te vergroten.
• Educatie en communicatie: Jumbo signaleert dat vasthouden aan bepaalde gewoontes en patronen of het niet weten hoe je plantaardiger kunt eten als drempels worden ervaren. Jumbo werkt om die reden samen met leveranciers en voedseleducatieprogramma’s om consumenten te informeren over de voordelen van een meer plantaardig dieet, zowel voor hun eigen gezondheid als voor het milieu. Maar ook door steeds meer vegetarische en vegan-recepten op te nemen in hun magazine en op hun website. En bijvoorbeeld door klanten te inspireren met nieuwe smaken en voedingstips tijdens de Nationale Week Zonder Vlees & Zuivel.
• Samenwerking met partners: Jumbo Foodcollege, het kennis- en ontwikkelcentrum van Jumbo, werkt met startups en experts aan innovatieve concepten, zoals het ‘verbouwen’ van zeewier in Nederland, ook wel het eiwit van de toekomst genoemd. Er is veel mogelijk, maar dat vraagt om samenwerking, met ketenpartners én klanten. 

En de zorg dan?

Toen ik hierover hoorde, zag ik parallellen met de uitdagingen waar de zorgsector voor staat. Ook wij in de zorg hebben een ambitieus doel, met mensen die veel langer thuis moeten blijven wonen en daar de zorg (al dan niet digitaal) moeten krijgen die ze tot voor kort nog standaard in een zorginstelling kregen. En ook wij moeten samenwerken met ketenpartners en patiënten en gezamenlijk nieuwe manieren van zorg verkennen. Net zoals Jumbo moet ontdekken hoe de overgang naar meer plantaardige producten zal verlopen, kennen ook wij de exacte uitkomst niet. Ook wij moeten voortdurend nieuwe en innovatieve manieren blijven verkennen om de zorg toegankelijker, efficiënter en patiëntgerichter te maken.

Kansen voor de zorg

Bij de interventies die Jumbo inzet, zag ik kansen voor de zorg. Bijvoorbeeld het aantrekkelijker maken van het alternatief. Dat wordt (in mijn optiek) nog maar mondjesmaat toegepast, terwijl het veel kan opleveren. Zo ken ik voorbeelden dat patiënten die online een afspraak bij een zorgverlener plannen sneller een afspraak krijgen of op meer populaire tijden. Dit was overigens ook een van de pijlers van het succes toen ik jaren geleden de startup DiSofa opzette voor GGZ Noord-Holland-Noord. Mensen konden daar zonder wachttijd terecht als ze besloten hun psychologische behandeling volledig online te volgen. Een zeer aantrekkelijk alternatief voor de maandenlange wachttijden voor fysieke zorg.

Patiënten continu informeren

Ook het continu informeren van patiënten is een stap die we nog veel vaker kunnen zetten. Patiënten hebben er niet voor gestudeerd om patiënt te zijn. We moeten hen continu blijven informeren over de mogelijkheden en ook over de voordelen die het uiteindelijk oplevert. Uit onderzoek (en ook uit persoonlijke ervaring overigens) blijkt dat de zorgprofessional een enorme invloed heeft op de acceptatie of afwijzing van de alternatieven. Als de zorgprofessional enthousiast is, volgt de patiënt vaak vrij gemakkelijk vanwege het vertrouwen in de behandelaar. Staat de zorgverlener echter negatief tegenover het alternatief dan wil de patiënt ook niet.

Opschalen bewezen initiatieven

Dat er samengewerkt moet worden met ketenpartners en startups is voor de zorg – denk ik – al wel duidelijk en gebeurt in de praktijk ook al wel. Wat mijns inziens daar nog wel voor verbetering vatbaar is, is het daadwerkelijk opschalen van bewezen initiatieven en het breed beschikbaar maken. De zorg staat bekend om het not-invented-here-syndroom: het niet accepteren van een uitstekende oplossing alleen maar vanwege het feit dat deze niet binnen de eigen organisatie is ontwikkeld. Iedereen wil met elke tool zijn eigen pilots opzetten. Het wordt nu wel eens tijd om ons daar bewust van te worden en daarvan af te stappen. Hopelijk gaat het onlangs door alle Integrale Zorgakkoord-partijen opgerichte Digizo.Nu daar verandering in brengen!

Zomaar drie lessen van deze inspirerende supermarktketen die u hopelijk aan het denken zetten.

Dank je wel David van Dooijeweert, adviseur duurzaamheid bij Jumbo voor de informatie die je met me hebt gedeeld!

——————————————————

Joris Arts is auteur van het boek ‘Wat de zorg kan leren van … – 46 eyeopeners uit andere sectoren’. Hij plaatst elke week op woensdag een blog op zijn eigen LinkedIn-pagina. Die blogs verschijnen ook op Skipr. Die reeks is hier te vinden.