Marktplaats is opgericht in 1999. Doelstelling van de bedenker René van Mullem was een plek creëren waar Nederlanders hun tweedehands spullen aan elkaar kunnen verkopen. De eerste advertentie op 19 mei van dat jaar was een clip-on-microfoontje dat Van Mullem nog toevallig had liggen. Marktplaats werd al snel een succes om verschillende redenen. Zo was het idee van een online marktplaats relatief nieuw. E-commerce stond nog écht in de kinderschoenen. Het plaatsen van advertenties was bovendien eenvoudig en het zoeken naar producten was snel en efficiënt. In de beginjaren was het plaatsen van advertenties gratis. Dit was aantrekkelijk voor zowel kopers als verkopers, omdat het geen extra kosten met zich meebracht. Het gratis model stimuleerde de groei van het platform en zorgde voor een grote gebruikersgemeenschap. Ook introduceerden zij het beoordelingssysteem, waarbij gebruikers elkaar kunnen beoordelen en ervaringen kunnen delen. Dit versterkt het vertrouwen tussen kopers en verkopers. Duurzaamheid was op dat moment een veel minder prominente reden om tweedehands spullen te kopen en verkopen, maar dat is vandaag de dag natuurlijk wel anders.
Bij het barsten van de dotcom-bubbel in 2000 moesten ze op zoek naar een verdienmodel en vonden dat in het rekenen van kosten voor advertenties boven een bepaalde verkoopprijs. Dat resulteerde in veel commentaar van verkopers, maar dat was maar van korte duur en het aantal geplaatste advertenties nam niet af. Daardoor werd het bedrijf zeer winstgevend en uiteindelijk in 2004 voor 224,5 miljoen euro door het Amerikaanse eBay overgenomen. Met maandelijks ruim 8 miljoen unieke bezoekers en zo’n 350.000 nieuwe advertenties per dag is Marktplaats op dit moment de grootste online handelsplaats van Nederland voor particuliere en zakelijke aanbieders van tweedehands en nieuwe producten.
En de zorg dan?
Ik schreef al eerder over het delen van spullen met elkaar met het platform Peerby. Maar is er ook geen ruimte voor een Marktplaats voor de zorg. Ja natuurlijk wel! Een zeer inspirerend voorbeeld vind ik PharmaSwap.
PharmaSwap is een marktplaats voor apothekers om medicatie die anders weggegooid zou worden, verkocht kan worden aan een andere apotheek. Het idee is ontstaan uit de frustratie van het weggooien van medicatie bij de oprichters van het platform. Bijvoorbeeld omdat een geneesmiddel bijna over datum gaat of omdat een geneesmiddel dat niet veel wordt gebruikt niet meer nodig is voor een patiënt. Dat is niet alleen zonde van het geld, maar ook een groot nadeel voor het milieu. De productie van geneesmiddelen is namelijk een van de meest vervuilende onderdelen van de gezondheidszorg.
Ze bedachten dat een Marktplaats voor deze medicijnen kopers en verkopers bij elkaar zou kunnen brengen. Ze liepen bij het opzetten van het platform tegen veel muren aan. Onder andere de beperking dat een apotheek wettelijk niet aan een andere apotheek mag leveren. Gelukkig lieten ze zich niet uit het veld slaan en bedachten ze een werkwijze die aan alle wettelijke eisen voldoet. En met succes!
Inmiddels nemen ook farmaceutische groothandels deel aan PharmaSwap, zodat ook daar minder medicatie wordt weggegooid. PharmaSwap kent op dit moment ruim 750 gebruikers (ruim 1 op de 3 apotheken) en voorkomt per werkdag 1.014 euro aan medicatieverspilling. Het verdienmodel voor PharmaSwap is dat de verkoper voor elke transactie een percentage afdraagt aan PharmaSwap. En zo zijn zij in staat winst te creëren voor zowel beide apotheken, PharmaSwap, als het milieu: win-win-win-win!
Joris Arts plaatst elke week op woensdag een nieuwe blog op zijn eigen LinkedIn-pagina. Voortaan verschijnen die ook op Skipr. De andere blogs uit de reeks zijn hier te vinden.