In de Top 2000 was vorig jaar het populairste lied ‘Hotel California’ van The Eagles. Er is een tijd geweest waarin de onheilspellende slotzin: ‘You can check out any time you want, but you can never leave’ ook gold voor de geestelijke gezondheidszorg in Nederland. ‘Plenty of room at the ggz’.
Maar die tijd is gelukkig al lang voorbij. Inmiddels is de ggz zeker geen hotel California meer. Er wordt gewerkt aan herstel en participatie. Er wordt volop geïnnoveerd. Mensen krijgen online behandelingen via e-health, of thuis in hun eigen omgeving en de waardevolle kennis van ervaringsdeskundigen en naasten en familie wordt steeds meer gewaardeerd. Er is veel moois gaande. Hoewel de Nederlandse ggz inmiddels toonaangevend is voor de rest van de wereld, zijn we nog lang niet bij de ideale ggz.
Ggz-partijen hebben daarom, aansluitend op het bestuurlijk akkoord toekomst ggz, een agenda voor gepast gebruik en transparantie opgesteld. We willen verder met vernieuwingen in de ggz en willen de uitkomsten daarvan zichtbaar maken. We willen ruimte bieden aan professionals die de beste zorg bieden op het juiste moment. We willen de invloed van patiënten op hun eigen behandeling vergroten. We willen niet achterover leunen, maar vooruit kijken.
Nieuw elan
Dat doen ook de initiatiefnemers van het pamflet de Nieuwe GGZ. De ggz in Nederland is een model voor de rest van de wereld, maar het kan nog beter. Het moet nog beter. Ook om het betaalbaar te houden. De beweging wil nieuw elan. Met onder meer een nieuwe kijk op psychisch lijden en gezondheid, zorg georganiseerd op wijkniveau en grootschalige inzet van e-health. Dit sluit naadloos aan op de agenda van de ggz-partijen die er nu ligt.
Om de geestelijke gezondheid van mensen optimaal te verbeteren moeten we misschien eens goed kijken naar die vreemde grens die we in Nederland leggen tussen cure en care, oftewel genezing en verzorging. Het één kán niet zonder het ander. Met zorg die geleverd wordt in het sociale domein van gemeenten, de jeugdwet, in de zorgverzekeringswet, de langdurige zorg en via justitie, ontkomen ggz-aanbieders niet aan een brede blik met veel samenwerking. Voor een goede uitkomst van een ggz-behandeling is een goede behandelmethode niet genoeg. Wil iemand echt kunnen werken aan herstel en deelname aan de samenleving dan moeten familie en naasten daarbij betrokken zijn, moeten schulden weggewerkt kunnen worden en moet er woonruimte zijn, een toekomstperspectief zijn.
Geen eiland
De ggz is geen eiland, net zoals mensen niet alleen hun geest zijn. Eerder al omarmden wij het concept van positieve gezondheid. Juist om al die zaken die we doen en vastgelegd hebben in de agenda voor gepast gebruik en transparantie nog beter te laten werken, moeten we opnieuw naar de samenhang tussen domeinen kijken. Weg met schotten. Geen minister meer van cure en een staatssecretaris van care, maar een minister van Gezondheid en een staatssecretaris van Preventie.
Weg met cure of care. Op naar cure én care! Wat zou het toch mooi zijn als we echt vanuit de mens naar gezondheid en deelname aan de samenleving kunnen kijken. Ik houd van muziek en kijk dan ook uit naar de Top 2000. En zeker naar de nieuwe hoopvolle nummer 1 van dit jaar: ‘Imagine’ van John Lennon. We mogen blijven dromen en werken aan een betere wereld.
Directeur van GGZ Nederland
—
In de laatste dagen van 2015 kijken verschillende trouwe Skipr-bloggers terug op het afgelopen jaar en vooruit naar de gebeurtenissen in 2016. Vandaag: Paul van Rooij, directeur van GGZ Nederland en Margot van der Starre, directeur van de NVZ.