Nederland was heel lang wereldkampioen opsluiten van psychiatrisch patiënten, maar steeds minder ggz-instellingen nemen hun toevlucht tot dit middel. GGz Breburg ontving voor haar aanpak de Gouden OorKonde.
Met je vuist klop je op een gesloten deur. Je hoopt dat iemand je met open armen zal ontvangen… Het vertellen van jouw verhaal geeft je kracht om verder te gaan. Door de aandacht van de ander voel je dat je bestaat. Alsof je een drempel over gaat, je ziel ontwaakt. Het zijn regels uit een aangrijpend gedicht van ervaringsdeskundige John Jongejan.
Hoe ga je om met mensen die tegen hun zin opgenomen moeten worden, omdat ze zo boos, angstig, in de war zijn, dat ze een gevaar voor zichzelf en de omgeving vormen? Nog niet zo lang geleden werden zij in totale afzondering geplaatst, gefixeerd, gemedicaliseerd. Nederland was wereldkampioen opsluiten. De beweging tegen drang en dwang komt hier rond 2008 op gang, zie het IGZ-rapport ‘Voorkomen van separatie van psychiatrische patiënten vereist versterking van patiëntgerichte zorg’.
Laat mij niet alleen
Sluit mij niet op, laat mij niet alleen, behandel mij als mens en betrek mijn naasten die mij zo goed kennen bij mijn behandeling. Deze hartenkreten van psychiatrisch cliënten komen binnen, GGz Breburg verandert haar koers. Psychiater Sandra Vos vertelt openhartig bij de Gouden Oor Award Zorg 2015. De knop gaat om bij haar en haar collega’s. Dat is pijnlijk, want je moet erkennen dat wat je deed niet het beoogde effect had. Vos: ‘Ik heb zelf heel wat mensen gesepareerd, maar ik zou niet meer terug willen naar die tijd vol repressie.’
Er is moed en zelfreflectie nodig om dat onder ogen te kunnen zien en aan te pakken. Ze veranderen hun werkwijze en de omgeving ingrijpend. Het willen en durven leren door eigen medewerkers is een pijler van de nieuw ingeslagen weg. Ze werken nu samen met de cliënt, naasten en de ambulant behandelaar. Ervaringsdeskundigen zijn belangrijk in de nieuwe aanpak. Er zijn afdelingen High & Intensive Care (HIC) met een gastvrije healing environment en rooming-in.
Gouden OorKonde
Het resultaat is verbluffend: separeren is met maar liefst 92 procent teruggedrongen. GGz Breburg verkort de opnameduur van meer dan dertig dagen naar gemiddeld achttien dagen. Afzondering komt nu alleen in uiterste nood voor en als het voorkomt in een vriendelijke omgeving persoonlijk begeleid. De waardering van de cliënten is niet alleen toegenomen, onder het personeel is er een groter gevoel van veiligheid door de nieuwe aanpak. Respect voor de manier waarop de medewerkers van GGz Breburg de signalen van een nieuwe tijdgeest hoorden en het roer zo radicaal konden omgooien. GGz Breburg is terecht onderscheiden met een Gouden OorKonde tijdens de Gouden Oor Award voor de Zorg 2015.
Medeoprichter van het Nationaal Zorg College en jurylid van de Gouden Oor Award Zorg, die op 25 november is uitgereikt
