De Wet Zorg en Dwang moet in 2020 van kracht worden. Dat zal ook implicaties hebben voor de registratie in elektronische cliëntdossiers. Om de wet een plek te geven moet een softwareleverancier zich terdege bewustzijn van de betekenis van dwang in de zorg. Ik heb daar zo mijn eigen ervaring mee.
Soms kijk je terug op zaken en dan voel je het schaamrood op je kaken komen. Dat intense gevoel komt vanuit je buik en schiet in een split second omhoog zodra je eraan denkt. Ik was jong, had net mijn opleiding afgerond en ging aan het werk. Vol afschuw had ik tijdens de opleiding geleerd over Jolanda Venema , de schokkende foto’s gezien hoe deze jonge gehandicapte vrouw naakt vastgeketend aan de muur zit, en al hoofdschuddend aan mezelf beloofd nooit in dergelijke situaties terecht te komen.
Zweedse band
Ik was amper 18 jaar en ik werkte in een logeerhuis voor kinderen met een verstandelijke beperking en daar had ik het prima naar mijn zin. Een grote sleutelbos hing om mijn nek, en daaraan zaten niet alleen huissleutels, kamersleutels, kastsleutels etc., maar ook een sleuteltje met 2 ijzeren pinnetjes; een sleuteltje voor de Zweedse band. Ik zie mezelf nog kijken naar de instructie, goed nadoen wat mijn collega doet en voor de zekerheid nog even voelen of ik mijn hand nog tussen de buik en de band krijg; toch nog eentje strakker. Ik stel de vraag wáárom en ik luister naar het antwoord: ‘ze kan nog wel eens vaak uit bed komen anders’. Ik controleer nog één keer de band, ik accepteer het antwoord en sluit de deur. Ik wil namelijk ook wel rustig slapen.
Het zou nog jaren duren voor ik echt zou beseffen wat ik aan het doen was en in die tijd heb ik vele kinderen vastgelegd, hekken gesloten, zaken achter slot en grendel gestopt zonder me ook maar een moment écht af te vragen wat ik aan het doen was, en waarom.
Stappenplan Wet Zorg en Dwang
Ik denk hier de afgelopen periode vaak aan terug, wekelijks ben ik bezig met de komende Wet Zorg en Dwang en lees ik stukken, verhalen en opinies. Ik probeer me een beeld te vormen van hoe wij als softwareleverancier het proces rondom Zorg en Dwang zo optimaal mogelijk kunnen ondersteunen in ons ECD. Daar waar ik in het begin al begon te zuchten en te steunen bij het stappenplan (want wat een hoop registratie!), begin ik het meer en meer te begrijpen en te zien als een middel om te komen tot dialoog, want in de hectiek van de dag is daar niet altijd tijd voor. Een stappenplan dat ons dwingt om stil te staan bij de cliënt en ons af te vragen waarom we dit nu écht doen; of we deze maatregel willen inzetten omdat het óns helpt in ons werk, of dat we het voor het welzijn van de cliënt doen (wel eerlijk antwoord geven hè)? Een stappenplan wat ons doet afvragen of we wel écht ons best hebben gedaan om te kijken naar alternatieven.
Eerlijk is eerlijk, dit zou in de Wet Zorg en Dwang niet anders moeten zijn, maar ik heb gelukkig weer regelmatig het schaamrood op mijn kaken en een knoop in mijn maag. En ik voel des te meer de drive om mijn steentje bij te dragen.