Laatst las ik in NRC dat artsen via Whatsapp patiëntgegevens, waaronder foto’s, naar elkaar sturen om tot een betere en snellere diagnose te komen. Collaboration heet dat, in ICT-jargon. Whatsapp lijkt niet vanuit het zorgbestuur als innovatie naar de werkvloer gebracht te zijn, maar welke innovatie is dat wel en waarom gebruiken artsen Whatsapp?
In het artikel wordt gesteld dat Whatsapp niet veilig genoeg is voor het uitwisselen van gegevens, net als Skype. Denk maar aan het automatisch opslaan van afbeeldingen in de fotogalerij en allerlei back-updiensten, waar op security-gebied ook van alles op aan te merken valt.
Artsenfederatie KNMG, het College Bescherming Persoonsgegevens en de ziekenhuizen wijzen naar elkaar. Als de IT-afdeling onder druk van het steeds krapper wordende budget niet voldoende kan innoveren, gaat het niet zoals het moet, maar zoals het kan. Wetten volgen soms pas na technologische innovatie.
Zolang er geen naam bij staat, is het niet erg om deze gegevens via Whatsapp te delen, vindt de landelijke patiëntenfederatie NPCF. Gelukkig maar. Privacy is belangrijk, maar een vervelende kwaal is dat ook. We leven in een tijd waarin alles met alles verbonden is. Het afwegen van al deze zaken mag een goede oplossing en behandeling niet in de weg staan.
Vreemd bultje online zetten
Ik voorspel de eerste medische portals al binnen een paar jaar, hopelijk gecontroleerd door de overheid. We staan nog maar aan het begin van een enorme verandering in de zorg. Als een patiënt zelf het initiatief neemt en een foto van een vreemde bultje zelf online zet (dit mag tenslotte wel) op een gecontroleerd platform, dan is dit een fantastische service.
Een ander voordeel van online zorg, is dat ook in de avonduren kan en dat je binnen 10 minuten gerust kunt gaan slapen, zonder de hele nacht of het hele weekend te liggen piekeren. Dokter Google heeft immers al de meest enge vooruitzichten getoond (even een tip: nooit op afbeeldingen zoeken bij vermeende kwalen). Tel uit je winst, zorgsector!
Gelukkig zijn er ook e-health-initiatieven die bestaande zorgpaden afsnijden. Te denken valt aan e-consults in de geestelijke gezondheidszorg, dermatologenconsult per email, zorg op afstand en dokters die met elkaar whatsappen. Als we echt grote stappen willen gaan zetten, zal het initiatief van de zorgafnemer moeten komen, hopelijk gesteund door de minister en de zorgverzekeraars.
Zinvolle investeringen
In de praktijk wordt deze schaduw-ICT, bijvoorbeeld apps die door de gebruikers zelf ingebracht worden en niet door de ICT-afdeling aangeboden of ondersteund worden, oogluikend toegestaan. Een combinatie van corporate apps (Spark) en bestaande apps zou een meer toekomstvaste route kunnen zijn, waarbij self enrollment (jezelf online inschrijven voor een cursus, redactie) een voorwaarde is voor succes. Dit gaat ICT enorm helpen om van een bedreiging een kans te maken.
Daarnaast wordt de IT-afdeling vaak niet als strategisch gezien en is daarom niet goed vertegenwoordigd in de bestuurslaag. In andere sectoren was dit tien jaar geleden ook zo. De banken- en retailsector zijn de zorgsector hierin voorgegaan. Door ICT als profit center te zien en als driver voor innovatie, hebben veel organisaties in andere sectoren zich al klaargemaakt voor een nieuwe tijd.
Innovatie is keihard nodig en iedereen voelt aan dat ICT hierin een enorme bijdrage zal moeten gaan leveren. We zijn nu nog trots op onze zorg. Laat dat zo blijven, maar laten we nieuwe manieren van samenwerken, kennisdeling en klantcontact ondersteunen.
Wetten en stelsels veranderen wel mee. Organisaties die niet innoveren, houden op te bestaan.
En mocht er een hulpverlener meelezen: als ik ooit zelf in nood ben en er is een berichtje op Whatsapp, Facebook, Instagram of Snapchat nodig om mijn leven te redden? Doen!
Business Development Manager zorg bij VisionsConnected
