Sinds 2015 is verpleging en verzorging thuis onderdeel van het de basisverzekering en wordt het gemakshalve wijkverpleging genoemd. Maar is dat terecht?
Wanneer je de term wijkverpleging hoort, denk je wellicht aan zorg zoals wijkverpleegkundigen deze bieden. Werken er dan alleen wijkverpleegkundigen in de wijkverpleging? Het antwoord daarop is nee. In de wijkverpleging werken verpleegkundigen en verzorgenden van divers niveau en met uiteenlopende specialisaties. Als je je er een beetje in verdiept, dan zie je dat onder de noemer wijkverpleging een breed spectrum aan zorg schuil gaat.
- Verpleging en verzorging als onderdeel van wijkgericht werken
- Verpleging en/of verzorging in geclusterde woonvormen, zoals woonzorgvilla’s en woonzorgboerderijen.
- Geplande en ongeplande thuiszorg, inclusief zorg bij nacht en ontij in buitengebieden.
- Gespecialiseerde verpleging, zoals wondzorg, stomazorg en longverpleegkunde
- Palliatieve zorg aan mensen in hun laatste levensfase.
- Specialistische verpleging op indicatie van een medisch specialist, als vervolg op zorg in een ziekenhuis.
- Gespecialiseerde verpleging en verzorging aan specifieke doelgroepen, zoals ADL-zorg aan somatisch gehandicapten of zorg aan dementerende ouderen
- Verpleging en verzorging aan anderstaligen: de zorg is niet veel anders, maar de wijze waarop mensen met persoonlijke gezondheidszorgvraagstukken omgaan kan enorm uiteen lopen. Naast een persoonlijke component zien wij vaak een culturele component.
Over één kam scheren
Is het dan verkeerd om alles wijkverpleging te noemen? What’s in a name? Precies op dit punt zie ik een groot probleem bij zorgverzekeraars. Die hebben de neiging om alle zorg over één kam te scheren en te doen alsof er een one-size-fits-all aanpak is voor alle verschillende soorten zorg aan al die verschillende doelgroepen. In de praktijk zien we dat dat vreselijk misgaat. In de zorginkoop worden appels, peren, bananen en mango’s vergeleken alsof het dezelfde vruchten zijn terwijl er toch echt enorm uitlopende vruchten in de fruitschaal liggen. Niet elke persoon kan met maximaal twaalf uur zorg in de maand geholpen worden. Dat soort contracten worden er in toenemende mate ‘afgedwongen’.
Ga je dat doorrekenen, dan kan voor twaalf uur per maand een cliënt nog geen twee keer een kwartier per dag geholpen worden. Voor de meeste cliënten is dat te weinig en sommige cliënten hebben een veelvoud daarvan nodig. En die zorg kan met vijftig tot tachtig uur per maand nog steeds uitermate doelmatig zijn. Je moet zorgaanbieders niet straffen voor de zorg aan een complexe doelgroep, maar onder ogen zien dat er verschillende doelgroepen zijn, en dat het echt niet allemaal wijkverpleging is als we het hebben over wijkverpleging.
Misschien helpt het om de term wijkverpleging alleen te gebruiken wanneer het gaat om een wijkgerichte benadering van zorgvraagstukken. In alle andere gevallen zou het beter zijn om te spreken over verpleging en verzorging thuis.
Beleidsadviseur en teammanager BTN
