In 2018 besteden we bijna 30 procent van de rijksuitgaven aan gezondheidzorg, zo leert de Miljoenennota. Opmerkelijk is dat in de troonrede, die in totaal een kwartier duurde, nog geen halve minuut over de zorg wordt gesproken: 3 procent van de tijd. Nog opmerkelijker is dat het dan niet eens over de zorg in de volle breedte gaat, maar alleen over de verpleeghuiszorg. Het Hugo Borst effect?
Natuurlijk is het logisch dat een demissionair kabinet een beleidsarme Miljoenennota presenteert, maar de nota van vandaag is daarbij voor de zorg ook nog erg eenzijdig. Alle aandacht gaat uit naar extra steun voor de verpleeghuizen.
Acute problemen
De Barometer Nederlandse Gezondheidszorg van EY laat echter zien dat meerdere sectoren (zoals thuiszorg, ggz en de jeugdzorg) er slecht voor staan en dat de innovatieruimte te beperkt is. Over de acute problemen in deze sectoren wordt in de Prinsjesdagstukken met geen woord gerept.
Deze week gaf ook de NVZ in haar brancherapport 2017 aan dat de ruimte om te investeren bij de ziekenhuizen ontbreekt. Toch zien we dat de verpleeghuizen er in 2018 435 miljoen euro bijkrijgen (oplopend tot 2,4 miljard in 2022) en de ziekenhuizen het vanaf 2018 met 450 miljoen euro minder moeten doen. Betalen de ziekenhuizen de rekening van de verpleeghuizen?
Naar de formatietafel
Het goede nieuws van een beleidsarme Miljoenennota is dat er veel ruimte is voor vernieuwing van de zorg in het regeerakkoord. Pleisters plakken en meer geld uitgeven aan hetzelfde is onhoudbaar. Het moet anders. Relevante vragen zijn:
1. Hoe vormgeven aan preventie en structurele gedragsverandering? Een lastig thema dat nu echt eens bij de hoorns gevat moet worden.
2. Hoe kunnen we innovatie van de zorg versnellen, ruimte bieden aan experimenteren en écht vernieuwen?
3. Wat vragen we van de zorgprofessional van de toekomst, hoe maken we het vak weer aantrekkelijk en hoe zorgen dat ze op tijd opgeleid en beschikbaar zijn?
4. Hoe maken we het zorgstelsel weer begrijpelijk en brengen we verantwoording en controle terug tot de essentie? Hoe herstellen we het vertrouwen?
5. Helpt marktwerking hierbij of juist niet?
Het moet anders. Nu we de kosten in de greep hebben is het tijd voor vernieuwing en het maken van fundamentele keuzes. Een mooie uitdaging voor de nieuwe minister van VWS.