Zeven dingen die iedereen over strategie moet weten

Strategie is waarschijnlijk het meest misbruikte woord in handelstaal. De meeste mensen die het woord strategie gebruiken, kennen de werkelijke betekenis ervan niet, ook in de gezondheidszorg.

Er wordt vaak gesproken over nieuwe business modellen, spannende technologische veranderingen en innovatie. Maar zonder de juiste strategie hebben deze discussies weinig waarde! Graag zet ik daarom de zeven dingen op een rij die iedere leider moet weten over strategie.

1. Streef ernaar uniek te zijn in plaats van de beste

Concurreren als de beste in het bedrijfsleven is een van de grote misvattingen over strategie. Als je slechts 1 tip uit deze lijst wilt onthouden, dan zou het deze tip moeten zijn! Veel leiders vergelijken competitie in het bedrijfsleven met de sportwereld. Er kan slechts één winnaar zijn. Maar zakelijke competitie is veel complexer. Er kunnen dan ook meerdere winnaars zijn. In een bepaalde sector kunnen verschillende organisaties, ieder met een onderscheidende, verschillende strategie winnen. Vanuit de strategiebepaling is het dus niet slim om de grootste speler in de industrie uit te zoeken en alles te kopiëren wat deze organisatie doet. Probeer juist uniek te zijn en onderscheid jezelf!

2. Concurreer voor winst

Zaken doen gaat niet over het verkrijgen van het grootste marktaandeel of over snel groeien. Het gaat over het verdienen van geld. ‘Ik wil mijn bedrijf laten groeien’ is geen strategie. ‘Ik wil mijn bedrijf laten groeien’ is hetzelfde als zeggen: ‘Ik zou rijk willen zijn’. Deze dingen gebeuren helaas niet vanzelf. Groei is een consequentie na het kiezen en implementeren van een strategie.

3. Ken uw branche

Een bedrijf is geen eiland. Het is onderdeel van een groot ecosysteem, een bedrijfstak. Iedere bedrijfstak heeft zijn eigen karakteristieken en zijn eigen structuur. Deze structuur en de relatieve positie van uw eigen organisatie in deze bedrijfstak kenmerkt de winstgevendheid. Bepaalde bedrijfstakken hebben een hoger rendement dan anderen. Uw visie op de bedrijfstak en de concurrentie binnen de bedrijfstak beïnvloedt uw visie op uw strategie. Hoe beter u de bedrijfstak kent, des te beter u in staat bent om de elementen eruit te pakken waarop u zich kunt onderscheiden en de concurrentie aan kunt gaan. Zorg dat u uniek bent zodat u kunt profiteren van een hoger gemiddeld rendement dan het gemiddelde binnen uw sector.

4. Kies!

In mijn ogen is dit de simpelste strategiedefinitie. U moet een duidelijke keuze maken WIE uw doelgroep is en HOE u deze doelgroep wilt bedienen. Hierbij heeft u een waardepropositie nodig voor een specifiek klantensegment met daarbij ontwikkelde activiteiten in de waardeketen om dit klantsegment te dienen. Het sleutelwoord hierbij is ‘keuze’. Het is belangrijk dat u een doelgroep selecteert met potentiële klanten die overeenkomende behoeften hebben. Daarna ontwikkelt u uw bedrijfsactiviteiten zo dat deze in de behoeften van de gekozen doelgroep kunnen voorzien. Strategische innovatie is het proces om deze keuzes te maken, gericht op het definiëren van ‘wie’ en ‘hoe’ voor de organisatie.

5. Leer NEE zeggen

Wanneer u duidelijk heeft gedefinieerd waar u voor wilt gaan, dan ontdekt u dat er veel dingen zijn die u niet gaat doen. Er zullen klanten zijn die u niet gaat bedienen. Er zullen bedrijfsactiviteiten zijn die u niet gaat uitvoeren en diensten of producten die u niet gaat aanbieden.

6. Sta nooit stil

Een goede strategie betekent dat u de finish heeft behaald. Dat u het vooraf bepaalde doel omtrent de strategie heeft behaald. Maar concurrenten verplaatsen en komen en gaan. Klantenbehoeften en -gedrag wijzigt en technologie evolueert. Een cruciaal element om het toekomstige pad voor uw organisatie te bepalen, is te voorspellen hoe deze evoluties en trends zich ontwikkelen en hoe u deze kunt integreren in het strategie-bouwproces. Doet u dit niet, dan kunt u nieuwe ontwikkelingen of waarden missen en in de problemen komen.

7. Scenario-denken is een belangrijke strategietool

De standaard manier om te werken met veronderstellingen op een gestructureerde manier is door te denken in een scenario. Hiervoor kunt u gebruik maken van de cijfers en feiten vanuit uw eigen organisatie. Zet sommige parameters vast en varieer met de anderen. Door deze techniek toe te passen helpt krijgt u zicht op mogelijke toekomstige routes (lees: strategische opties) voor uw organisatie. Ik geloof dat scenario-denken een cruciale vaardigheid is voor iedereen die te maken heeft met strategiebepaling en -implementatie. Iedere leider zou tenminste de basisaspecten van scenario-denken moeten beheersen, zodat er niet voor elk reflectieproces een strategie-consultant nodig is of juist om de scenario-modellen die de strategie consultants presenteren beter te kunnen begrijpen.

Jeroen de Flander

Internationaal strategie-implementatie-expert