Het is de zoveelste kwestie die de Nza behandelt met een juridische bril op voor een vraagstelling die volstrekt niet op het juridische vlak ligt. Wel binnen het economisch domein. De 100 procent economische vraag namelijk om informatie te vergaren waarmee een inschatting kan worden gemaakt over de toekomstige vraag aan ggz-zorg.
Toekomstige vraag aan ggz-zorg
Deze economisch uiterst zinvolle vraag om als overheid te willen weten wat de toekomstige vraag aan ggz-zorg zal zijn is bij een beetje nadenken heel eenvoudig op te lossen. Het antwoord op die vraag kunnen alle zorgprofessionals die in die sector werkzaam zijn en patiënten behandelen snel geven. Die kunnen daarover dus gewoon geraadpleegd worden zonder ook maar enige informatie te verschaffen over hun individuele patiënten. Het gebruik van eenvoudige invullijsten is voldoende. Die data zijn ook al aanwezig bij de beroepsgroep.
Incompetentie
Deze kwestie roept opnieuw de vraag op hoe het toch mogelijk is dat keer op keer de NZa wegkomt als ze negatief en blunderend in het nieuws komt? De NZa valt formeel onder het ministerie van VWS en juist dat ministerie heeft via financiële onderzoeken van de Algemene Rekenkamer en verschillende affaires tijdens de coronacrisis ondubbelzinnig aangetoond dat ook daar incompetentie de dominante factor is. In elk bedrijf zou een groot deel van de medewerkers wegens ongeschiktheid voor de functie allang ontslagen zijn. Alleen bij ambtenaren kan dat niet. Incompetentie kan je niet uit een ambtenarenorganisatie wegsnijden. Zelfs onder de nieuwe minister Kuipers is er tot nu toe nagenoeg niets veranderd. Logisch, want dezelfde ambtenaren zitten er nog en dezelfde bestuurscultuur is nog dominant aanwezig.
Ramp
Inmiddels hebben patiënten en zorgprofessionals nog onvoldoende door dat zich in de zorg economisch en anderszins een regelrechte ramp voltrekt. Mede vanwege deze al jaren getoonde incompetentie. Nederland had nog niet zo lang geleden een internationaal erkend kwalitatief hoogwaardig, veilig, toegankelijk en betaalbaar zorgstelsel. In slechts enkele jaren is deze volledig om zeep geholpen en voor veel zorgprofessionals en crisisexperts uit de marktsector verworden tot een uiterst zorgwekkend inefficiënt functionerend stelsel.
In dat stelsel zijn absurd lange wachtlijsten normaal geworden, klagen zorgprofessionals terecht dat zij nauwelijks nog op een normale manier hun werk kunnen doen vanwege absurde overregulering en andere voorzienbare oorzaken.
Kapot gereguleerd
En voor deze absolute puinhoop in de zorg betalen we als Nederlanders in 2022 ruim 85 miljard euro per jaar! Met het vooruitzicht dat het alleen nog maar duurder wordt en de kwaliteit van zorg en toegankelijkheid niet beter zal worden ten opzichte van het huidige niveau. Zeker als de jongste voorstellen van het kabinet doorgaan. In voornoemd mega kostenbedrag van 85 miljard zitten ook de kosten van een volstrekt overbodig gecreëerd waterhoofd aan beleidsmedewerkers bij overheid en zorgverzekeraars. Die de zorg letterlijk kapot hebben gereguleerd en hebben liggen slapen toen juist deze ambtenaren alert moesten zijn op vroegtijdige signalen van significante veranderingen in de samenleving.
Met dit treurig bereikte resultaat in ons zorgsysteem als je 85 miljard euro per jaar tot je beschikking hebt kan je zonder verdere schade aan het stelsel toe te brengen, beter 50 procent van alle ambtenaren, vooral zorgeconomen en juridische beleidsmedewerkers, direct naar huis sturen. Thuis richten ze minder kwaad aan dan wanneer je die bij de overheid aan het werk houdt en toezicht laat houden op zorgverzekeraars en het in het leven roepen van onzinnige niet werkende oplossingen in de zorg. Die het verval van het zorgstelsel alleen maar groter maken.
Er is nog maar zo weinig over van onze ooit zo geroemde rechtsstaat waarin privacybescherming en het medisch beroepsgeheim goed geborgd waren. Op een verdere ondermijning daarvan door incompetente ambtenaren bij de NZa zit niemand te wachten. De zorgprofessionals in de ggz kunnen niet genoeg steun van alle zorgprofessionals in de zorg ontvangen in het verzet tegen de ingevoerde maatregel.
Antonie Kerstholt, econoom en jurist