Kijkend naar de Nederlandse gezondheidszorg, zien we dat het hele stelsel is gebouwd op wantrouwen. Dat is ook niet zo gek, want – laten we wel wezen – zorgverzekeraars zijn zakkenvullers. Ze zitten in veel te grote gebouwen hun geld te tellen en uit te rekenen met hoeveel euro ze de premie weer omhoog kunnen doen.
Apothekers zijn dozenschuivers. Ze zitten nu even in de tang, maar geef ze weer een vinger en ze pakken je hele hand. Medisch specialisten zien hun patiënten alleen maar als lopende pinautomaat, als een combinatie van DBC’s of DOTs. En de huisarts? Die leest het blad Arts en Auto. Als er niets meer aan de patiënt te verdienen valt, stuurt hij hem door naar de 2de lijn. De patiënt zelf is trouwens ook niet te vertrouwen. Die ziet de zorg als een pretpark met gratis aandacht, hij voelt het gebruik namelijk niet in zijn portemonnee. Het is duidelijk dat de overheid moet ingrijpen, want homo homini lupus est – de mens is voor andere mensen een wolf. Heel erg jammer dus, dat ook de overheid niet te vertrouwen is.
Ondernemerschap
Als kroonlid van de SER heb ik gezien hoe je in dit tranendal tot de conclusie kunt komen dat je alleen maar kunt sturen met regels, financiële prikkels – en nog meer regels. Nu wil VEROZ, waarvan ik bestuurslid ben, kwaliteit en ondernemerschap stimuleren. Dat ondernemerschap betekent niet dat we geloven in onbegrensde marktwerking, wel dat we ook binnen instituties eigen verantwoordelijkheid en innovatie willen stimuleren. Dat betekent dat er vertrouwen moet komen in mensen en in die instituties. En eigenlijk kan dat hele zorgstelsel wel wat vertrouwen gebruiken.
Dimensies van vertrouwen
Gisteren hadden wij Stephen M.R. Covey op bezoek. Hij is auteur van The Speed of Trust. Hij laat overtuigend zien dat vertrouwen twee dimensies heeft. Er is de economische dimensie: als er veel vertrouwen is, kan er snel worden gehandeld en zijn de kosten laag. Is er weinig vertrouwen, dan gaat de snelheid omlaag en gaan de kosten omhoog. Er is een leiderschapsdimensie: als er veel vertrouwen is, geeft dat energie en plezier. Bij weinig vertrouwen zakt de motivatie enorm.
To-do-list
Na deze inspirerende bijeenkomst heb ik voor VEROZ de volgende vijf zaken genoteerd om mee te nemen voor de toekomst.
- Een gemeenschappelijk doel stellen, waarbij we over de kokers in de zorg heen kijken
- Vertrouwen is een belangrijk thema, een performance multiplyer in de zorg.
- Zorg dat de patiënt écht centraal komt te staan: dat lijkt een open deur, maar is te vaak nog niet het geval
- Zoek de co-creatie en de dialoog op.
- Bied mensen die iets willen veranderen een platform, steun en educatie.
Meer nieuws op www.veroz.nl.