Voor de intensieve zorg lijken vastgoed en zorg onlosmakelijk met elkaar verbonden. Maar hoe wezenlijk is dit daadwerkelijk en voor wie? Wat is zorgvastgoed eigenlijk?
In de ‘Dikke van Dale’ staat het niet en ook niet op Wikipedia. Maar als het moet worden gedefinieerd bestaat zorgvastgoed mijn inziens uit ziekenhuizen of revalidatiecentra, in ieder geval gebouwen voor tijdelijk verblijf.
Per jaar gaat er een paar miljard zorggeld op in stenen. Vooral aan woonruimte voor mensen met een intensieve zorgvraag die niet zelfstandig meer kunnen wonen en hierdoor worden opgenomen in een verpleeghuis. Al dan niet kleinschalig georganiseerd in de vorm van groepswonen.
All inclusive
Eerst binnen de AWBZ en nu binnen de Wet Langdurige Zorg (WLZ) worden wonen en zorg door zorgorganisaties meestal in een all inclusive pakket geboden. Zonder veel keuzevrijheid. Niet het individu, maar de groepssamenstelling en de medewerkers van de afdeling bepalen hoe er gewoond en gezorgd wordt.
De huidige vorm van zorgfinanciering bepaalt nu compleet het wonen en het leven van mensen die gebruik moeten maken van de WLZ. De normatieve huisvestingscomponent, het vaste normbedrag uit de zorgfinanciering voor vastgoed, wordt vooral gebruikt om instituten te bouwen of in stand te houden. Al dan niet gecamoufleerd met zogenoemde healing environment aspecten.
Zelf betalen
Kan het ook anders? Zeker! Als we tenminste als zorgorganisaties en beleggers bereid zijn het ook compleet anders te willen doen. Mijn pleidooi is dat mensen zelf hun huisvestingslasten en de kosten voor het dagelijks levensonderhoud gaan betalen. Dat deden ze namelijk ook voor ze de pech hadden dement te worden of anderszins zodanig fysiek ongemak te krijgen dat ze hierdoor niet meer zelfstandig kunnen won
Als dit zo is, hebben we het niet meer over zorgvastgoed, maar over meer differentiatie in de bestaande woningvoorraad, want er is dan wel meer nodig dan alleen een geschikte woning of appartement. Het gaat dan ook om een veilige woonomgeving en de mogelijkheid mensen te ontmoeten binnen deze veilige woonomgeving. Wat mij betreft, zijn ook de ruimten die hiervoor nodig zijn onderdeel van de huurprijs, betaalbaar voor iedereen.
De Raad voor de leefomgeving en Infrastructuur schat in dat door de transitie in de zorg vier miljoen vierkante meter aan zorgvastgoed herbestemd of gerenoveerd moet worden. In 2021 is er naar schatting een tekort van 373.000 woningen waar mensen naast wonen ook zorg kunnen ontvangen.
Woonruimte
Een kans voor nieuwe woonconcepten, die we dan geen zorgvastgoed meer noemen omdat ze in eerste instantie woonruimte bieden. Woonruimte die aansluit bij de mensen die er wonen. Waardoor het mogelijk is om de eigen leefwijze vast te houden, passend bij de eigen sociale en culturele achtergrond en de persoonlijke opvattingen.
Daarnaast zou het nieuwe en veilige woonconcept ruimte moeten bieden voor gezelligheid en samenleven. Dit laatste niet meer noodgedwongen vanuit de totale institutie, maar vanuit een persoonlijke keuze, die per dag ook kan verschillen. Dan is er geen sprake meer van een opname, maar van een verhuizing en kan zorggeld worden besteed aan de zorg en de ondersteuning die men hierbij nodig heeft.
Conceptontwikkelaar Famegroep
