Kan het brein ondanks veroudering gezond blijven en dementie buiten de deur houden? Harvard-hoogleraar neurologie Rudolph Tanzi onderzoekt combinaties van traditionele en complementaire geneeskunde. Daarbij werkt hij onder andere samen met Deepak Chopra.
Samen schreven Tanzi en Chopra het boek Superbrein, over de kracht van hersenen en geest. Het duo komt naar Nederland voor het congres ‘Alzheimer: The Future of Brain Health’ op 5 juni. Of ik als panellid in dialoog wil met dit spraakmakende duo. Ondanks aarzelingen, ga ik uit nieuwsgierigheid toch. Komt u ook?
Effect van meditatie
Tanzi doet onderzoek naar de effecten van een gezonde leefstijl op het ontstaan van Alzheimer. Het gaat om het zogenoemde Self-Directed Biological Transformation Initiative (SBTI), een combinatie van dieet, meditatie en leefwijze die zijn gebaseerd op Ayurveda, een vijfduizend jaar oude hindoeïstische gezondheidsleer uit India. In deze SBTI-studie wordt het effect onderzocht van meditatie op beschadigde genen, vanuit de idee dat cholesterol, stress en gebrek aan beweging van invloed zijn op het ontstaan van Alzheimer. Het gaat om vergroting van de synapsreserves, door permanent leren en positieve psychologie toe te passen.
Daarnaast is een onderzoeksteam met Tanzi er in geslaagd om in een kweekomgeving met menselijk hersenweefsel kunstmatig Alzheimer op te wekken door plaquevorming en ophoping in de hersencellen. Dit pathologisch model werd eind vorig jaar wereldnieuws via Nature. Inmiddels doet Tanzi testen met allerlei medicijnen tegen Alzheimer. Als dat lukt, maakt hij wellicht kans op een Nobelprijs.
Stuurman van ons brein
In hun boek Superbrein houden Chopra en Tanzi een pleidooi voor de geest als stuurman van ons brein, onder het mom van neuroplasticiteit en ‘mind over matter’. Het brein definieert niet ons, maar vice versa. Wij zijn tegelijk de leider, de uitvinder, de leraar en de gebruiker van onze hersenen, die we zelf fit en vitaal kunnen houden als we maar de juiste technieken inzetten.
Waar in de hersenen zetelt het geheugen? Hoe verwoest dementie dat op celniveau? Kan dat werkelijk worden tegengehouden en gekeerd? Door medicatie, meditatie en leefwijze? Er zijn intrigerende studies hierover die erop lijken te wijzen dat aanpassing van leefstijl de kans op dementie kan verlagen. Als je het aantal positieve boodschappen weet te maximaliseren en het aantal negatieve minimaliseert, dan is het tegengaan van veroudering een reële mogelijkheid, aldus het duo.
Chaos in de wereld
Naast Tanzi en Chopra spreekt op het congres ook Philip Scheltens, de initiatiefnemer van het Deltaplan Dementie in Nederland. Deze combinatie van sprekers maakt het tot een bijzonder congres, mogelijk gemaakt door ex-ondernemer en filantroop Fred Matser. Volgens hem is chaos in de wereld een weerspiegeling van chaos in ons hoofd én hart; als we ons hart bevrijden, lossen we ook gedachte problemen in de wereld op. Zie daar een heel on-Hollandse mengeling van lichaam en geest, van traditioneel en complementair, van wetenschap en spiritualiteit. Toegepast op een zeer complex onderwerp van ontstaan en tegengaan van dementie.
Niet alles in de wereld om ons heen is met de ratio te bevatten en van dementie weten we nog bar weinig. Dus elk nieuw inzicht en vernieuwd perspectief kan helpen. Wellicht kan een mens nieuwe neurale wegen ontwikkelen via mindfulness en meditatie. Als deelnemer aan NLP-trainingen heb ik daar ook wel iets van meegekregen, bekende ik in een eerdere weblog.
Leefstijl heeft invloed op ziekte, dat lijkt zo aannemelijk dat je er wel voor open móet staan. Maar de westerse basishouding, ook bij mij, blijft: ‘Eerst zien en dan geloven’. Om daarover meer te weten te komen, ga ik op 5 juni. U ook?
