Het eigen risico in de zorg staat onder druk. Bij de verkiezingen moest vooral de hoogte van het eigen risico het ontgelden. “Het is de afgelopen jaren te veel omhoog gegaan en het is een boete op ziek zijn”, aldus critici. Verschillende politieke partijen willen dat het omlaag gaat of zelfs afgeschaft wordt. Wat niet helpt is dat er een zweem van onduidelijkheid rond het eigen risico hangt.
Doordat zorgnota’s vaak met een grote vertraging op de deurmat vallen, hebt u als patiënt geen idee voor welk bedrag uw eigen risico word aangeslagen. Niets is zo vervelend als tegen een onverwachte financiële tegenvaller aanlopen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat het eigen risico weinig populariteit geniet.
Maar de reflex om het eigen risico dan maar te gaan verlagen, is het kind met het badwater weggooien. Wat dan wel? Zorg liever dat patiënten eerder duidelijkheid krijgen over hoeveel ze zelf aan eigen risico moeten betalen, en niet pas een jaar nadat ze in het ziekenhuis zijn geweest. Dat kan door het eigen risico eenvoudiger te maken en met vaste bedragen te gaan werken.
Eigen risico
Hoe werkt dat? De vereenvoudiging bestaat eruit dat voor eenvoudig onderzoek in het ziekenhuis een vast bedrag van 150 euro wordt verrekend met het eigen risico. Denk aan een bezoek aan de polikliniek of de spoedeisende hulp voor bloedonderzoek, een eenvoudig röntgenonderzoek of een eenvoudig lichamelijk onderzoek. Mocht hiervoor nog een tweede bezoek aan het ziekenhuis nodig zijn, dan wordt hiervoor geen extra eigen risico in rekening gebracht.
Soms komt het voor dat een behandeling in het ziekenhuis minder dan 150 euro kost. In dat geval wordt er uiteraard ook een lager bedrag aan eigen risico verrekend. Voor alle andere behandelingen geldt dat het volledige eigen risico wordt aangesproken (nu 385 euro). Wat levert het op? U weet als patiënt direct na bezoek aan het ziekenhuis dus precies waar u aan toe bent en hoeveel u zelf moet betalen.
Val
Ik geef een voorbeeld om te illustreren hoe het werkt: stel, uw man maakt een ongelukkige val en raakt daarbij gewond aan zijn hoofd. U brengt hem naar de spoedeisende hulp van het dichtstbijzijnde ziekenhuis waar men de hoofdwond onderzoekt. De wond wordt gehecht en een week later moet uw man terugkomen voor een controle. De werkelijke kosten voor deze behandeling – twee ziekenhuisbezoeken en een eenvoudig onderzoek – zijn 258 euro.
In mijn voorstel betaalt uw man voor deze behandeling 150 euro omdat dit in de categorie ‘eenvoudig onderzoek’ valt en de tweede afspraak binnen 120 dagen plaatsvindt. Er blijft dus nog 235 euro over aan eigen risico. Heeft hij later in het jaar ander gezondheidsklachten dan kan hij bij zijn afwegingen hoe daarmee om te gaan, ook beter het financiële aspect van het eigen risico betrekken.
Transparanter
Het afgelopen jaar zijn er verschillende initiatieven van zorgverzekeraars en ziekenhuizen geweest om de ziekenhuistarieven transparanter te maken. Meestal door alle tarieven voor alle behandelingen op de website te plaatsen. Hoe duidelijk is dit nou echt? U weet immers niet altijd precies wat voor behandeling u zult ondergaan als u naar het ziekenhuis gaat. En het vraagt toch nog enig zoekwerk in een lijst van honderden, zo niet duizenden behandelingen. Echte transparantie ontstaat als u als patiënt informatie krijgt waar u wat aan hebt. Als u direct na bezoek aan het ziekenhuis weet waar u wat de kosten betreft aan toe bent. Ook zorgverleners als huisartsen en medisch specialisten kunnen patiënten dan veel gemakkelijker informeren over de te verwachte kosten.
Met een vereenvoudiging van het eigen risico valt er dus veel aan transparantie te winnen. Meer duidelijkheid vooraf en minder vragen achteraf. Bovendien is het eigen risico een te belangrijke pijler onder de solidariteit van ons zorgstelsel om op een Haagse achternamiddag bij het grofvuil te worden gezet. Dus liever dit voorstel op de formatietafel!