De grote boze wolf? Een wijze uil? Of een hert dat verschrikt in de koplampen van een auto kijkt? Met welk dier associeer jij Horizontaal Toezicht (HT) in de zorg? Deze vraag werd mij en de andere deelnemers gesteld tijdens een HT bijeenkomst. Hierop kwamen enorm creatieve vergelijkingen tussen dieren enerzijds en HT anderzijds.
De grote boze wolf werd het meeste genoemd: HT is een serieuze zaak, een gróte verandering en pure noodzaak. Ook de wijze uil was een veel gemaakte keuze: het is lastige materie, complex en accountants hebben allerlei eisen. Tot slot werden de hond (betrouwbaar, vertrouwen) en de chimpansee met vingers in zijn oren (ik wil het niet horen) genoemd in de vergelijking. Het plaatje dat mij opviel was dat van een dartelend lammetje, vol overtuiging, met al zijn poten in de lucht. Het beestje leek er zichtbaar plezier in te hebben, maar was zich er niet van bewust dat hij dartelde op een ogenschijnlijk verlaten vierbaans snelweg…
De verandering naar Horizontaal Toezicht moet je vooral niét uitbesteden. Dat kan ook niet, want HT gaat over gefundeerd vertrouwen tussen zorgaanbieder en representerende zorgverzekeraar. Daarbij is het belangrijk dat de verandering duurzaam is. Echter benadruk ik ook dat je het wiel niet opnieuw moet willen uitvinden. Er zijn allerlei voorbeelden en best practices beschikbaar, daarbij moet je ervoor waken dat het project onnodig complex of groot wordt.
Ik zie steeds vier belangrijke uitdagingen terugkomen die in meer of mindere mate van toepassing zijn: het creëren van overzicht, aanbrengen van focus, verkrijgen van inzicht en zorgen voor draagvlak!
Overzicht
HT leent zich bij uitstek om enorm op te blazen: risicomanagement, governance, business control, Lean, cultuur en gedrag, et cetera. Je kunt alle labeltjes erop plakken. Maar tegelijkertijd is HT ook een afgebakend setje aan regels met een gepubliceerd stappenplan en gestandaardiseerde producten.
Zorg ervoor dat je vóóraf precies weet wat HT wel en niet is en wat het betekent voor je organisatie. Stel de vereisten van HT centraal en verdiep of verbreed alleen als dat nodig is. Kortom: probeer het traject pragmatisch in te steken en blijf dicht bij de materie, zonder het overzicht te verliezen!
Focus
Horizontaal Toezicht is geen project om er ‘even bij’ te doen. Het vraagt focus en managementaandacht. Focus krijgen begint met een uitgesproken ambitie door de Raad van Bestuur. Dit geeft richting aan de verandering: je kunt samen ergens naar toewerken en het belang van het project benadrukken. Een passende project-of programmastructuur en projectmatig werken is vervolgens nodig om de focus hierop te houden.
Inzicht
De transformatie naar HT heeft impact op je organisatie. Enerzijds randvoorwaardelijk (instapmodel), anderzijds inhoudelijk (control framework, registratie & declaratieproces). Belangrijk hierbij is om dit vóóraf inzichtelijk te maken en op te nemen in je plan van aanpak. Zo wordt duidelijk welke stappen er precies nodig zijn en wie je interne en externe belanghebbenden zijn. Op deze manier houd je grip op de verandering.
Draagvlak
Het tijdig aanhaken van interne, maar zeker ook externe belanghebbenden is cruciaal voor een effectieve implementatie. Zorg dat je van tevoren al afspraken maakt en duidelijke wederzijdse verwachtingen schept. En houd hier rekening mee in je (detail)planning. Zorg er tot slot voor dat je als projectleider de juiste randvoorwaarden schept om het project tot een succes te maken!
Horizontaal Toezicht de grote boze wolf? Echt niet. HT is een geweldige ontwikkeling die gaat helpen om meer grip te krijgen op de zorgkosten én gaat bijdragen aan administratieve lastenverlichting: gezamenlijke focus op risico’s die echt belangrijk zijn, afstemming met slechts één zorgverzekeraar en voorkomen van herstelwerkzaamheden. De uitdaging? Houd grip op je verandering en zorg ervoor dat jij niet dat dartelende lammetje op de snelweg wordt!