Duurzaamheid staat steeds hoger op de zorgagenda. Integraal beleid is wel noodzaak om succes te boeken.
Wie het nieuws volgt, weet dat onze Nederlandse zorgsector voor een aantal zeer grote en complexe uitdagingen staat: lastige financieringsvraagstukken als gevolg van de verplichte marktwerking, een toenemende zorgvraag door de vergrijzing, die op haar beurt weer leidt tot dreigende personeelstekorten. Daar komt nog bij dat de maatschappij steeds hogere eisen stelt aan de zorg: iedereen wil de beste zorg, maar wel tegen lage kosten. Onder deze omstandigheden zou je verwachten dat duurzaamheid weinig prioriteit heeft in de zorgsector.
Meer dan kostenbesparing
Gelukkig merk ik in de gesprekken die ik voer met zorginstellingen dat niets minder waar is. Bij zorginstellingen zit zorg niet alleen in de naam, maar ook in het DNA; niet alleen zorg voor cliënten, maar ook zorg voor de omgeving en voor de eigen werknemers. Verduurzaming biedt kansen, niet alleen in de vorm van kostenbesparingen, maar ook goed werkgeverschap, nog effectievere zorg en bijdragen aan het onderscheidend vermogen.
Duurzame maatregelen brengen veel positieve neveneffecten met zich mee. Maar dan moet je het wel goed aanpakken. De ervaring leert dat duurzame maatregelen het meeste impact hebben als er een gedegen strategie aan ten grondslag ligt, waarbij oog is voor alle belangrijke aspecten van de organisatie.
Voor veel zorginstellingen geldt dat vanuit verschillende afdelingen zoals facilitair, inkoop, communicatie, HR en onroerend goed zinvolle initiatieven worden ontwikkeld. Echter, met alle eerdergenoemde uitdagingen waar de sector middenin zit, ontbreekt het vaak aan de financiële en personele capaciteit om op een coherente, integrale wijze een strategie te ontwikkelen: een kapstok waaraan de duurzaamheidsmaatregelen opgehangen worden voor de gehele organisatie. Dit leidt tot gemiste kansen om maatregelen op elkaar af te stemmen en van elkaar te leren.
Een integraal beleid ontwikkelen met input van al deze afdelingen en interne mensen die er al veel kennis en ervaring mee hebben is cruciaal om het effect te maximaliseren en de nodige vervolgstappen te maken.
Bewustwording
Verduurzaming van de zorg wordt ook door de overheid gestimuleerd. Regelgeving zoals het Activiteitenbesluit, het Energieakkoord en daarop voortbordurende sectorafspraken zoals de Green Deal Nederland op weg naar duurzame zorg, moeten ervoor zorgen dat de bedrijfsvoering van zorginstellingen duurzaam wordt. Belangrijke thema’s zijn energieverbruik, afval, water, duurzame inkoop en de vitaliteit van de zorgprofessionals.
Een ander belangrijk onderdeel van iedere integrale strategie is bewustwording binnen de organisatie. De meeste kennis en creativiteit, als het gaat om waar de mogelijkheden liggen, zit bij de mensen van de organisatie zelf. Maak hen bewust dat de oplossing voor duurzaamheidsvraagstukken vaak in huis is en dat iedereen kan bijdragen. Dit zonder dat het als een extra taak of opdracht op het bord komt. Dat betekent elkaar inspireren, ervaringen delen en concrete, duurzame oplossingen bedenken. Stimulans bieden en zeker ook gelegenheid om zelf bedachte kansrijke oplossingen door te ontwikkelen en te implementeren, is essentieel in een succesvol verduurzamingstraject.
Emma Verloop
Onze Zorg is Opgewekt