De nieuwe leider in de zorg

De samenleving verandert snel en organisaties veranderen mee. Dynamiek en heftige ontwikkelingen betekenen snelle groei of forse transities voor bedrijven en instellingen. De onvoorspelbaarheid, het verandertempo en de complexiteit nemen toe. Als het echter gaat om het leiderschap en de besturing van organisaties, stammen veel structuren en gebruiken nog uit het oude, industriële tijdperk. De vraag is wat dit betekent voor hedendaagse organisaties en voor de manier waarop deze worden bestuurd en geleid. Nieuwe tijden vragen om nieuwe vormen van leiderschap. Freek Peters schetst het complexe speelveld, de veranderingen in de context van leiderschap en de benodigde kwaliteiten voor leiders van de toekomst.

De leiderschapskwaliteiten voor de toekomst verschillen aanmerkelijk van de vaardigheden van de klassieke leiders. Het gaat niet meer altijd om ‘in control’ te zijn maar om adaptief in te spelen op sterk wisselende omstandigheden. Daarbij is het belangrijk om complexiteit te omarmen, nieuwsgierig te zijn, te leren, experimenteren en in beweging te blijven. De rode lijn in de werkzaamheden van Anneke Westerlaken heeft te maken met maatschappelijke vraagstukken en het bij elkaar brengen van beleid en praktijk. Anneke reflecteert met de zaal over ervaringen met gedeeld leiderschap en het omgaan met complexe vraagstukken in de praktijk.

In de oude wereld geloofden we nog in voorspelbaarheid en maakbaarheid. In de nieuwe werkelijkheid blijkt deze voorspelbaarheid een fictie. We varen in de mist, maar de mist zal niet optrekken. Onze uitdagingen zijn fundamenteel complex en grotendeels verweven met elkaar. De relatie tussen oorzaak en gevolg is feitelijk pas achteraf te identificeren. Bestaande plannen, modellen en indicatoren schieten tekort, evenals de taal die we gebruiken.

Sneller leren is voor Egge van der Poel de rode draad in zijn loopbaan. Hoe organiseert u een nieuwe manier van werken waar ruimte is om te leren, innoveren en experimenteren? Egge van der Poel brengt u de essentie bij van sneller leren, experimenteren en innoveren en reflecteert hierop met de zaal. U gaat met elkaar in gesprek.

De zorg staat voor grote uitdagingen en is volop in beweging. Veel van de veranderingen gaan over grootscheepse transformaties. Bestuurders moeten zich verhouden tot complexe, taaie vraagstukken en balanceren tussen hun eigen organisatie en het grotere geheel. Dit vraagt een andere aanpak en om nieuw leiderschap.

Peter van der Meer, bestuursvoorzitter van het HagaZiekenhuis, is een toonaangevend voorbeeld van leiderschap in tijden van transitie. Het HagaZiekenhuis stond voor nogal wat uitdagingen: de mislukte fusie met Delft, grote financiële problemen en het wennen aan de samenwerking tussen Den Haag en Zoetermeer. Ondanks deze uitdagingen startte Peter van der Meer met passie en vertrouwen in de organisatie.

Peter van der Meer deelt tijdens deze lezing zijn kennis en ervaring met u.

• Wat is nodig om rust, stabiliteit en vertrouwen in de organisatie terug te brengen?
• Welke leiderschapsstijl past bij welke situatie?
• Wat zijn de do’s en don’ts van leiderschap in tijden van transitie?

Beter Samen in Noord’ (BSiN) is een veelbelovende integrale en methodische aanpak van multiproblematiek. De populatie bestaat uit bewoners van Amsterdam Noord van achttien jaar of ouder met complexe of meervoudige problemen op verschillende leefgebieden en een beperkte zelfredzaamheid. BSiN is een unieke samenwerking tussen aanbieders van zorg en welzijn die mede mogelijk is gemaakt door financiele steun vanuit Zilveren Kruis en de gemeente Amsterdam. Het BSiN-programma kent vier onderdelen en diverse domeinoverstijgende projecten. De projecten zijn datagedreven en komen tot stand vanuit de zorg en welzijnsprofessionals. Vanzelfsprekend is er ook aandacht voor de participatie van inwoners.

Bestuurder Edwin van der Meer is een mooi voorbeeld van nieuw leiderschap in de zorg. Hij kijkt over de grenzen van zijn eigen instelling heen en brengt passende zorg in de praktijk. Welke lessen heeft hij voor ons?

De rol van bestuurders is vandaag de dag extra uitdagend. Van organisaties wordt steeds meer verlangd dat ze actief bijdragen aan het oplossen van complexe maatschappelijke uitdagingen als klimaatverandering, sociale ongelijkheid en de afname van onze biodiversiteit. Dat betekent dat u als leider vanuit een breder welvaartsbegrip moet kijken naar uw organisatie. Het welzijn van de ander en het belang van de planeet moet mee de boardroom in. Dat is complex en kan ongemakkelijk zijn.

Hoe gaan we constructief en proactief om met dit ongemak in de boardroom? Die vraag speelt niet alleen in de zorgsector. Joke Boonstra droeg met 30 andere bestuurders en commissarissen -van beurgenoteerde ondernemingen tot MKB organisaties- bij aan het project ‘Ongemak in de Boardroom’, en deelt in deze lezing welke good practices, vragen en vuistregels daar het resultaat van zijn en hoe ook u ze kunt gebruiken.