Tweedaagse masterclass Samenwerken in zorgnetwerken 2022

Samenwerking is binnen netwerkzorg essentieel, maar ook complex. Wilfrid Opheij is op zoek gegaan naar de ingrediënten van duurzame en vitale zorgnetwerken. Op basis van zijn ervaringen in verschillende allianties en netwerken heeft hij vijf condities geïdentificeerd die onmisbaar zijn voor een goed functionerende alliantie of netwerk. Wilfrid Opheij deelt zijn visie op het creëren van netwerkwaarde en het samenwerken in netwerken. Netwerkleiderschap betekent condities creëren voor kansrijke samenwerking. Daarnaast gaat Wilfrid in op de verschillende archetypen van samenwerken in de zorg.

Partijen gaan pas samenwerken wanneer zij geloven dat de samenwerking betekenisvol is en ook echt meerwaarde oplevert voor de eigen organisatie. In de gedeelde ambitie van het samenwerkingsverband moeten alle partijen zich herkennen. Daarnaast heeft iedereen belangen; individuele belangen, organisatie belangen en collectieve belangen. Het is de kunst om met respect voor elkaars belangen te komen tot oplossingen die in ieders belang zijn.

Een netwerkorganisatie kan pas succesvol zijn als zorgorganisaties en individuen over hun eigen schaduw heen springen en eigen belangen parkeren. Samen waarde toevoegen aan het maatschappelijke belang is de motor van netwerkorganisaties. In Noord-Holland Noord  is een heel krachtig netwerk georganiseerd rondom de zorg voor kwetsbare ouderen. Dankzij de samenwerking tussen ziekenhuizen, huisartsen, GGZ en VVT voor kwetsbare ouderen in deze regio, is de zorg voor ouderen fors verbeterd en passend ingericht. Anne Veldhof vertelt hoe ze over de shotten heen tot een gezamenlijke ambitie zijn gekomen bij de netwerksamenwerking. Ook geeft ze inzicht in de dynamiek van de verschillende belangen en hoe ze in de praktijk gezamenlijke waarde hebben gecreëerd voor alle betrokken partijen in het belang van kwetsbare ouderen.

Samenwerken is een samenspel van mensen die al dan niet iets willen. Persoonlijke verhoudingen en relaties spelen altijd een rol en zijn net zo belangrijk als inhoudelijke argumenten. Het is mensenwerk en daarbij is altijd sprake van sociaalpsychologische processen en groepsdynamiek. Samenwerking overstijgt het individuele, maar tegelijkertijd neemt iedereen in een samenwerking zichzelf mee.

Wilco Peul is naast zijn werk als neurochirurg actief in diverse netwerken. Hij weet als geen ander hoe het is om te schakelen tussen de diverse rollen en belangen. Hij vertelt over de achterkant van samenwerking. Wat gebeurt er in ‘de kleedkamer’? Hoe ga je om met conflicten en split loyalties? Welke rol speelt vertrouwen in netwerksamenwerking?

Ieder samenwerkingsverband moet je goed en professioneel organiseren. Daarvoor zijn voorbeelden, archetypen, overwegingen en oplossingen beschikbaar. Een passende organisatievorm sluit één-op-één aan op de gedeelde ambitie. Een andere belangrijke vraag waar je altijd mee te maken hebt in samenwerkingsverbanden is: Hoe pak je het aan? Een betekenis gevend proces is essentieel.

Samenwerken in vitale coalities, wat weten we ervan en welke governance komt erbij kijken? Integrale zorg organiseren in netwerken of coalities lijkt eenvoudig, maar niets is minder waar. Het vraagt om bouwen, begrijpen en het ontrafelen van netwerkgovernance.

Blauwe zorg, de netwerkorganisatie in Limburg, laat indrukwekkende resultaten zien. Het samen opgerichte anderhalvelijnscentrum leidt tot 85 procent minder doorverwijzingen naar ziekenhuizen. Maar hoe pak je het proces op de juiste manier aan, zodat er goed over de schotten van de zorg wordt samengewerkt? Hoe kunnen we de goede dingen op het goede moment doen? Hoe komen we op een goede manier in gesprek en tot overeenstemming? Welke rol heeft een ieder daarbij en wie heeft de procesregie? Guy Schulpen geeft antwoord op deze vragen vanuit zijn eigen ervaringen.

Vanuit de inzichten van de vorige blokken krijgt u praktische handvatten aangereikt om in uw eigen (netwerk)organisatie en samenwerkingsverbanden daadwerkelijk aan de slag te gaan. U maakt een analyse van uw eigen samenwerkingsverband. Wat is er aan de hand? En welke interventies zijn nodig om uw samenwerkingsverbanden een slag verder te brengen uit te bouwen tot een succesvol netwerk? Samen met de andere deelnemers maakt u de vertaling naar uw eigen praktijk.