Reële optie
Dat blijkt uit onderzoek van het Consortium Huisartsgeneeskunde in samenwerking met het platform ZorgDomein. De coronapatiënten die niet behandeld wilden worden op een ic, realiseerden zich dat dat voor hen geen reële optie meer was. Van die 2800 overleden er tot nu toe ruim 1900.
Belangrijke redenen voor de coronapatiënten om geen behandeling in een ziekenhuis te willen is dat ze tegen de opname opzagen. Ze vermoedden dat ze beter thuis of in hun verpleeghuis de ziekte zouden overleven. Veel patiënten wisten dat door hun comorbiditeit de kans groot was dat ze zouden overlijden.
Wilsverklaring
Ook gaven veel coronapatiënten aan liever in hun eigen omgeving met vertrouwde mantelzorgers te blijven. “Een op de zeven van de patiënten had een wilsverklaring. Dat is meegenomen in het besluit om niet naar het ziekenhuis te gaan, ondanks dat ze ernstig ziek waren”, zegt Marco Blanker, huisarts, universitair hoofddocent bij het UMCG en coördinator van het Consortium Huisartsgeneeskunde.
Blanker: “Ze gaven daarmee hun voorkeur aan om op een voor hen respectabele manier hun mogelijk laatste levensfase in te richten. Op die manier konden ze ook op een goede en rustige manier afscheid nemen van familie en vrienden. Zij gingen ervan uit dat dat veel moeilijker zou zijn in een ziekenhuis, in isolatie, met personeel dat vaak onherkenbaar is en waarbij bezoek vrijwel onmogelijk is.”
Kwetsbaarheidsscore
Huisartsen maken voor hun afweging onder andere gebruik van de zogenoemde Clinical frailty scale. “Met die kwetsbaarheidsscore kan een huisarts inschatten of een coronapatiënt een langdurige behandeling op de ic, maar ook in het revalidatietraject kan doorstaan”, zegt Blanker. Deze schaal is gebaseerd op een actuele leidraad die de FMS in maart maakte: ‘Leidraad triage thuisbehandeling versus verwijzen naar het ziekenhuis bij oudere patiënt met (verdenking op) COVID-19’.
Die clinical frailty scale is volgens Blanker niet leidend: “Uit de data blijkt dat tachtig procent van de patiënten die als niet-kwetsbaar uit die score kwamen, toch zelf besloot om niet naar het ziekenhuis te gaan.” Dat illustreert volgens hem de gezamenlijke besluitvorming tussen patiënt en huisarts. Van de coronapatiënten die thuis overleden, kreeg ruim een derde een zuurstofbehandeling. In de helft van de gevallen begeleidden de huisartsen dit palliatieve traject met medicatie, zoals morfine of midazolam.
