AppleMark
Ruim de helft van de leden van brancheorganisatie BTN heeft problemen met het jaarbudget voor wijkverpleging. Met de budgetproblemen dreigen volgens BTN klantenstops, wachtlijsten, ontslagen en discontinuïteit van zorg als gevolg van faillissementen.
BTN heeft onlangs een peiling gedaan onder de eigen achterban. Hieruit komt naar voren dat bijna 20 procent van de respondenten nu al het budgetplafond voor het gehele jaar heeft bereikt. Nog eens 34 procent denkt het budget voor 2016 op korte termijn te gaan overschrijden.
BTN verwacht dat ruim de helft van de BTN-achterban na de zomer geen budgetruimte meer zal hebben voor het leveren van wijkverpleegkundige zorg aan nieuwe cliënten. Daarnaast acht BTN het waarschijnlijk dat ook de zorg voor bestaande cliënten in het gedrang zal komen, omdat organisaties in financiële problemen dreigen te raken. Bij 20 procent van de contracten verwacht de zorgaanbieder een probleem om de continuïteit van zorg voor bestaande cliënten te garanderen.
Cliëntenstop
Ruim een kwart van de respondenten geeft aan een cliëntenstop te hanteren of te gaan invoeren. Waar dit al het geval is, gebeurt dit volgens BTN veelal in overleg met de verzekeraar. Cliënten worden door zorgverzekeraars doorverwezen naar zorgorganisaties waar nog wel ruimte in het budget is. BTN betreurt deze gang van zaken, omdat zo de cliëntkeuze stevig wordt beperkt. Klantgerichtheid betekent in de ogen van BTN dat cliënten c.q. verzekerden zorg kunnen afnemen bij de zorgaanbieder waar de eerste voorkeur ligt.
In enkele gevallen ziet BTN discontinuïteit van zorg door faillissement. Daarnaast geven BTN-leden aan dat er ontslagen zullen vallen op de werkvloer als er geen budget bij komt.
Langer thuis
In vrijwel alle gevallen zijn budgetafspraken tussen zorgaanbieders en verzekeraars gemaakt op basis van de eerste helft van het jaar 2015. Gedurende 2015 is gebleken dat veel zorgaanbieders tegen het budgetplafond aanliepen. Dit ondanks een forse inzet om doelmatig te werken en de zorginzet te verminderen. Door de transitie blijven mensen langer thuis wonen en wordt dus ook de zorgvraag van mensen thuis complexer. Hierdoor stijgt de vraag naar wijkverpleegkundige zorg thuis, aldus BTN.
Niet thuis
Bijstelling van de contracten en budgetafspraken op basis van realistische cijfers blijkt in veel gevallen niet mogelijk. De respondenten geven aan niet of met moeite in gesprek te komen met de betreffende zorgverzekeraar. Als er een gesprek tot stand komt, geven zorgverzekeraars doorgaans niet thuis.
Uit de enquête komt duidelijk naar voren dat de problemen in veel mindere mate spelen bij de kleinere zorgverzekeraars. Zowel op het gebied van communicatie tussen zorginkoop en zorgaanbieders als op de inhoud van de contracten doen de kleinere zorgverzekeraars het beter. Hier is veelal geen strikt budgetplafond en is er meer ruimte voor een gesprek. Zorgaanbieders ervaren de grootste problemen voornamelijk bij de vier grote verzekeraars (Zilveren Kruis, VGZ, Menzis, CZ).
Zorgplicht
BTN acht het van groot belang dat de problemen onder ogen worden gezien en dat partijen gezamenlijk zoeken naar mogelijke oplossingen. BTN roept verzekeraars en aanbieders dan ook op om met elkaar in gesprek te gaan en samen te zorgen dat cliënten de wijkverpleegkundige zorg kunnen blijven ontvangen die zij nodig hebben. BTN zal de informatie uit de enquête delen met de NZa ten behoeve van het toezicht op de zorgplicht van de zorgverzekeraars.
Collega-branchevereniging ActiZ doet momenteel ook onderzoek onder de eigen achterban naar de stand van zaken rond het budget vooor wijkverpleging. Een enkel ActiZ-lid zegt budgetproblemen te hebben, maar ActiZ vindt het nog te vroeg om hier breder conclusies aan te verbinden.