Het aantal informatieverzoeken over acute vergiftigingen is in 2010 gestegen met ruim 2 procent in vergelijking met 2009. Een deel van deze stijging werd veroorzaakt door de toename van het aantal vergiftigingen door een te hoge dosis van een geneesmiddel tegen ADHD.
Geneesmiddelen
Dit meldt het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC) in het jaaroverzicht van 2010. Meer dan 5300 kinderen tot en met 4 jaar en ruim 10.000 volwassenen waren in 2010 slachtoffer van een geneesmiddelenvergiftiging. Bij volwassenen worden veel vergiftigingen veroorzaakt door te hoge doses rustgevende middelen, antidepressiva en pijnstillers. Kinderen lopen veelal een vergiftiging op omdat zij worden blootgesteld aan een te hoge dosis pijnstillers, vitaminepreparaten of anticonceptiepillen. Hoewel paracetamol sinds 2007 breder verkrijgbaar is, heeft dit volgens het NVIC niet geleid tot een extra toename van het aantal gemelde paracetamolvergiftigingen. Het aantal meldingen over het ADHD-medicijn methylfenidaat is in 2010 wel gestegen, met 34 procent. Ook het aantal gemelde vergiftigingen door inname van teveel van het hoestmiddel dextromethorfan is bijna verdubbeld (tot 75). Het zelfzorggeneesmiddel tegen verkoudheid kan misbruikt worden als hallucinogeen en geestverruimend middel. De stijging is met name veroorzaakt door een grote toename van het aantal meldingen onder jongeren van 13 tot en met 17 jaar.
Drank- en genotsmiddelen
Wat betreft drank- en genotsmiddelen kreeg het NVIC vorig jaar 3773 meldingen. Tabaksvergiftigingen komen vooral voor bij jonge kinderen (390 blootstellingen, dat is 86 procent van de meldingen) en worden vaak veroorzaakt door het eten van peuken uit een asbak. Het aantal alcoholvergiftigingen bij jongeren van 13 tot en met 17 jaar is na een piek in 2007 langzaam gedaald. Deze daling heeft zich in 2010 doorgezet, van 172 meldingen in 2007 naar 118 meldingen vorig jaar. Omdat artsen over het algemeen goed bekend zijn met het klinisch beeld en de behandeling van een alcoholvergiftiging, worden lang niet alle alcoholvergiftigingen bij het NVIC gemeld. Deze cijfers betreffen daarom waarschijnlijk slechts het topje van de ijsberg, aldus het NVIC. Onlangs verschenen cijfers uit het rapport Alcoholintoxicaties van de Universiteit Twente en de Reinier de Graaf Groep bevestigen deze conclusie: de onderzoekers van de twee instellingen zagen een stijging. Waar in 2009 500 kinderen een kinderarts bezochten vanwege alcoholvergiftiging, waren er dat in 2010 684.
Na een daling in de voorgaande twee jaar, is het aantal meldingen over paddo’s in 2010 toegenomen bij personen van 13 jaar en ouder (35 meldingen). Het aantal gemelde intoxicaties door nootmuskaat is in 2010 verdrievoudigd. Er is geen duidelijke oorzaak aan te wijzen voor deze plotselinge toename.
Totaalcijfers
Het NVIC werd in 2010 via de 24 uurs-telefoon en de website www.vergiftigingen.info 42.347 keer geraadpleegd over acute vergiftigingen van mensen en dieren. Deze informatieverzoeken gingen over 55.508 blootstellingen aan giftige stoffen, waarvan 3822 bij dieren. Honden en katten waren het vaakst slachtoffer van een acute vergiftiging. Het NVIC was meer dan zestig keer betrokken bij kleinere en grotere calamiteiten in Nederland waarbij giftige stoffen vrijkwamen. Dit varieerde van het vrijkomen van ammoniak uit een gesprongen leiding bij een kunstijsbaan tot een gekantelde tankwagen met zwavelwaterstof.