39551a62-167a-484b-8088-ab65b3de67e9 Publikationsname / Publikationsnummer / E-Tag TT.MM.JJJJ (optional)
Huisartsen, fysiotherapeuten, psychotherapeuten, logopedisten en alle andere aanbieders in de eerstelijnszorg hebben alle ruimte om met elkaar te werken aan verbetering van de zorg. De Autoriteit Consument & Markt (ACM) grijpt pas in als afstemming schadelijk is voor patiënten.
Dat stelt de ACM in de ‘Uitgangspunten toezicht eerstelijnszorg’.
Bestuursvoorzitter Chris Fonteijn van ACM constateert dat zorgaanbieders in de eerste lijn terughoudend zijn om samen te werken, ook als dat in het belang is van patiënten en verzekerden. “Het beeld is ontstaan dat de Mededingingswet veel vormen van samenwerking verbiedt en dat een boete steeds dreigt.” Dit bleek ook uit de recente discussies over de mededingingsregels in de huisartsenzorg naar aanleiding van het Manifest ‘Het Roer Moet Om’. Volgens Fonteijn: “ACM vindt het belangrijk dat er voldoende ruimte is voor innovatie en zorginhoudelijke samenwerking. Die ruimte is er en dat maken wij duidelijk in dit document.”
De mededingingsregels zijn met de komst van het document niet veranderd. ACM wil samenwerking in het belang van patiënten en verzekerden stimuleren en schadelijke samenwerking juist voorkomen. Bij samenwerking in het belang van de patiënt kan men denken aan initiatieven om de kwaliteit van behandelingen te verbeteren of om nieuwe behandelmethoden en innovatieve technologieën te introduceren. Ook gezamenlijk overleg over ontwikkelingen in de zorg in een regio of stad, zijn toegestaan. Maar als partijen collectief onderhandelen om bijvoorbeeld een hogere prijs af te dwingen of wanneer zij onderling patiënten verdelen, is dit niet goed voor patiënten en verzekerden. Dit soort afspraken drijft de zorgkosten omhoog en beperkt de keuzemogelijkheden voor patiënten. In zo’n geval zal ACM ingrijpen om de schadelijke samenwerking te beëindigen.
Nieuw geluid
De Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV)noemt het een welkome boodschap dat de ACM zegt terughoudend te zullen zijn in de aanpak van eventuele overtredingen van de Mededingingswet. De LHV noemt dit een ‘nieuw geluid’. In het verleden heeft de ACM meerdere malen hard ingegrepen in de zorg en hoge boetes opgelegd. Ook de LHV zelf heeft in het verleden een miljoenenboete opgelegd gekregen, die nog steeds niet van tafel is. Daardoor is het beeld ontstaan dat de toezichthouder niet aarzelt om zware straffen uit te delen. “Goed om te horen dat de ACM nu stelt daar terughoudend in te zullen zijn”, zegt LHV-voorzitter Ella Kalsbeek.
De LHV stelt dat dit een grote stap in de goede richting is, omdat het de dreiging van een onverhoedse boete wegneemt. Kalsbeek: “We hopen zeer dat dit toezicht ons brengt wat we hopen. Minder angst en meer ruimte voor samenwerking en innovatie. Natuurlijk gaan we dat monitoren. Over een pakweg een jaar maken we dan de balans op. Zo nodig doen we dat tussentijds.” De LHV wil dat de zorg uit de Mededingingswet wordt gehaald. “Daar pleiten we nog steeds voor”, stelt Kalsbeek.
“Zoals de ACM het nu formuleert, komen we waarschijnlijk wel in een veel werkbaarder positie. Dat zien we als een flinke verbetering. We denken dat de huisartsenzorg op een aantal punten echter anders in elkaar zit dan andere markten, geen concurrentie op prijs of op kwaliteit. Maar wat wij uiteindelijk willen, is dat de huisartsenzorg uit de mededingingswet gaat, omdat we vinden dat die daar niet hoort. Dat vraagt om aanpassing van de mededingingsregels en daarvoor moeten we bij de politiek zijn, die wetten maakt.”
