De autoriteit ziet dat bestaande patiënten niet altijd direct hun oude Philips apparaat kunnen omruilen voor een ander apparaat vanwege een tijdelijk tekort aan nieuwe apparaten. Nieuwe patiënten krijgen wel direct een nieuw apparaat. Ook ziet de ACM dat er overleg is geweest tussen vertegenwoordigers van leveranciers, patiënten, medisch specialisten, zorgverzekeraars en toezichthouders om nieuwe apparaten te verdelen. Dit overleg leidde tot een aanpak waarbij een zo groot mogelijk aantal patiënten in Nederland een apneu-apparaat kan gebruiken. Maar gelet op de bijzondere omstandigheden, zoals het tekort aan chips, stelt de ACM geen nader onderzoek in naar mogelijke concurrentiebeperkende afspraken tussen de leveranciers.
Philips
Philips heeft halverwege 2021 aangegeven dat er mogelijk gezondheidsrisico’s zijn bij het gebruik van een deel van haar apparaten voor slaapapneu. Philips is bezig die apparaten om te wisselen voor nieuwe apparaten, maar dit vraagt tijd. Sommige patiënten willen niet wachten totdat ze aan de beurt zijn. Zij vragen hun leverancier hun apparaat om te ruilen voor een ander apparaat. Maar leveranciers doen dat niet altijd. De ACM heeft diverse meldingen ontvangen dat sprake zou zijn van afspraken hierover tussen leveranciers die in strijd zijn met de concurrentieregels.
Concurrentieregels
Afspraken tussen leveranciers om bestaande patiënten geen andere apparaten te geven en de nieuwe apparaten alleen aan nieuwe patiënten te verstrekken, kunnen in strijd zijn met de concurrentieregels, tenzij die afspraken bijvoorbeeld bijdragen aan de volksgezondheid. De ACM heeft in het vooronderzoek onder meer gesproken met de branchevereniging van leveranciers, een aantal producenten, de ApneuVereniging en de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ).
Chips
De ACM constateert dat er, ook bij andere producenten dan Philips, te weinig apparaten beschikbaar komen om op korte termijn aan de grote vraag te voldoen. Dit heeft te maken met bijzondere omstandigheden, zoals een wereldwijd tekort aan chips en transport- en logistieke problemen als gevolg van de coronapandemie. Hierbij gaat het bovendien om een tijdelijke piek in de vraag, die zal afnemen nadat Philips de omwisselactie heeft voltooid.
Afspraken
De ACM ziet dat de leveranciers patiënten, medisch specialisten, zorgverzekeraars en toezichthouders hebben betrokken om te komen tot een oplossing die in belang is van de volksgezondheid. Daarbij is gesproken over een aanpak dat bestaande patiënten hun Philips-apparaat tijdelijk blijven gebruiken totdat deze kan worden omgewisseld en dat alleen nieuwe patiënten een nieuw apparaat krijgen. Met een dergelijke aanpak kan een maximaal aantal patiënten een apneu-apparaat gebruiken. Dit draagt per saldo voor de groep patiënten als geheel het meeste bij aan de volksgezondheid.
Risicoafweging
Eerder berichtte de inspectie dat het gebruik van de bestaande Philips apparaten voor zover nu bekend geen risico op gezondheidsschade vormt en dat onmiddellijk stoppen met het apparaat voor alle gebruikers grote gezondheidsrisico’s zou kunnen meebrengen. Daarom heeft zij aan patiënten ook de aanbeveling gedaan de apparaten te blijven gebruiken totdat Philips ze omwisselt. Medisch specialisten kunnen overigens bij individuele patiënten een (andere) afweging maken.
