Trastuzumab wordt gegeven aan vrouwen met een bijzonder snelgroeiende vorm van borstkanker (HER2+ borstkanker). Hierdoor leven vrouwen met borstkanker langer en in betere gezondheid. Het geneesmiddel werd in 2000 door Roche op de markt gebracht onder de naam Herceptin.
Net voordat het patent op Herceptin afliep in 2014 bracht Roche een nieuwe manier van toedienen op de markt voor het middel, namelijk via bovenbeeninjectie. Dit was net zo effectief als met infuus in het ziekenhuis, maar ging sneller en zo kon het thuis worden toegediend.
Goedkopere biosimilars
In 2018 kwamen goedkopere, maar net zo effectieve trastuzumab-geneesmiddelen van andere fabrikanten als infuus beschikbaar, zogeheten biosimilars. Uit statistische analyses door de ACM blijkt dat door introductie van biosimilars de kosten voor deze behandeling via het infuus aanzienlijk daalden. Ook de prijs voor de bovenbeeninjectie daalde, maar bleef boven de prijzen van biosimilars.
Uit de onderzochte gegevens van de ACM bleek dat binnen een ziekenhuis óf alle patiënten een infuus kregen, óf allemaal een bovenbeenprik. Roche hield 20 procent van de trastuzumab-markt in handen, vooral met toediening met de bovenbeeninjectie. Daardoor hebben zorgverzekeraars en uiteindelijk de zorgpremiebetalers tussen juli 2018 en december 2020 4,9 procent (4,1 miljoen euro) meer betaald in vergelijking met een situatie waarbij alle patiënten met de trastuzumab van andere fabrikanten als infuus waren behandeld, concludeert de ACM.
Evergreening
De mededingingsautoriteit merkt op farmaceuten vaker proberen te profiteren van nieuwe patentbescherming. Dit wordt evergreening genoemd. Vaak wordt relatief kort voor de afloop van een nieuwe patentperiode een nieuwe generatie van een geneesmiddel op de markt gebracht, met bijvoorbeeld een andere toedieningsvorm, om te kunnen profiteren van een nieuwe patentbescherming.
