Het patent op de werkzame stof in Humira verliep eind 2018. Tot het verloop van het patent was dit het geneesmiddel met de grootste omzet in Nederland. Vanaf oktober 2018 was het andere geneesmiddelenfabrikanten toegestaan om generieke varianten van de werkzame stof te produceren en zogeheten biosimilars op de markt te brengen. Om haar positie op de markt te behouden heeft Abbvie in de periode na het patentverloop ziekenhuizen kortingen geboden die naar het oordeel van de ACM voor bestaande patiënten exclusieve inkoop afdwongen; ziekenhuizen konden enkel een hoge korting krijgen als alle bestaande patiënten Humira zouden blijven gebruiken en niet zouden overstappen naar een biosimilar.
Schadelijke gevolgen beperkt
De ACM is in 2019 een handhavingsonderzoek gestart naar de kortingen die AbbVie in 2018 aan ziekenhuizen bood. De marktautoriteit concludeert dat AbbVie als voormalig patenthouder de toetreding van fabrikanten van biosimilars heeft proberen te bemoeilijken. De schadelijke gevolgen zijn beperkt gebleven omdat AbbVie na een klacht van een concurrent de voorwaarden voor de kortingen onmiddellijk heeft laten vervallen.
Geneesmiddelen toegankelijk houden
Martijn Snoep, bestuursvoorzitter ACM, laat in een verklaring weten: “Juist na afloop van een patent moet concurrentie onbelemmerd kunnen zorgen voor lagere prijzen. Kortingen van de voormalig patenthouder aan ziekenhuizen die alleen worden gegeven bij exclusieve inkoop maken misbruik van het feit dat er altijd een groep patiënten is die niet kan of wil overstappen naar een ander geneesmiddel. Dit zet een forse rem op effectieve concurrentie. Het is goed dat AbbVie nu heeft bevestigd geen exclusieve inkoopverplichtingen te zullen hanteren. Dat is nodig om geneesmiddelen betaalbaar en toegankelijk te houden en ervoor te zorgen dat er voldoende prikkels blijven om te investeren.”
De ACM heeft haar bevindingen aan AbbVie voorgelegd. AbbVie onderschrijft de bevindingen volgens de marktwaakhond niet, maar laat weten aan eerlijke mededinging te hechten. “AbbVie is blij dat de Autoriteit Consument & Markt (ACM) haar mededingingsonderzoek naar Humira heeft afgesloten. Zoals wij al hadden verwacht, heeft de ACM AbbVie geen boete of sanctie opgelegd. AbbVie hecht altijd aan eerlijke en open concurrentie dus ook met ruimte voor biosimilars.”
