Het kabinet probeert via de achterdeur de vrije artsenkeuze de nek om te draaien. Dat betoogt de Stichting Handhaving Vrije Artsenkeuze (SHVA) in een brief aan de Raad van State, die zich momenteel buigt over een wetsvoorstel dat voorziet in aanpassing van de contractering van zorg.
Met het wetsvoorstel wil het kabinet een einde maken aan de wildgroei van niet-gecontracteerde zorg in de wijkverpleging en de ggz. Alleen al in de wijkverpleging is het aandeel niet gecontracteerde zorg de afgelopen jaren gegroeid van dik 1 procent van het totale aanbod naar meer dan 6 procent. De kosten van niet-gecontracteerde wijkverpleging zijn twee keer zo hoog als de kosten van gecontracteerde wijkverpleging. Het aantal verleende uren zorg ligt zelfs 2,7 keer zo hoog.
Rechtbank
Om die reden proberen de zorgverzekeraars al geruime tijd op allerlei manieren om niet-gecontracteerde aanbieders te beteugelen. Zo brachten ze deze aanbieders eerder dit jaar een generiek kortingspercentage in rekening, maar daar stak de rechtbank een stokje voor. Van de rechter moeten zorgverzekeraars per zorgtype motiveren waarom zij een bepaalde korting heffen. De korting mag er bovendien niet toe leiden dat deze een drempel vormt voor kiezen van zorg van een niet-gecontracteerde zorgaanbieder. Dat is immers vastgelegd in de Zorgverzekeringswet.
Streep
Het wetsvoorstel Contractering Zorg moet zorgverzekeraars meer armslag gaan geven in de vorm van maximumtarieven voor niet gecontracteerde zorgaanbieders. Volgens de SHVA geeft het kabinet daarmee een eerste aanzet voor het verder uitkleden van de vrije artsenkeuze. Het vorige kabinet verslikte zich onder leiding van toenmalige minister Schippers van VWS in het onderwerp; de Eerste Kamer zette een streep door het wetsvoorstel voor selectieve zorginkoop.
Stap voor stap
“Dit keer pakken ze het slimmer aan”, stelt SHVA-voorzitter Ger Jager, die naar eigen zeggen vijfduizend zorgverleners vertegenwoordigt. “De vorige keer wilden ze de hele medische sector aanpakken waardoor de verontwaardiging groot was van psycholoog tot cardioloog. Nu begint het wetsvoorstel met de ggz, een zachte sector waar men niet gewend is van zich af te bijten en de wijkverpleging. Als de wet eenmaal is ingevoerd, kunnen de ministers simpelweg met een Algemene Maatregel van Bestuur stapje voor stapje medische sectoren toevoegen totdat de zorg in ons land helemaal is uitgekleed, zonder dat ze de wijziging aan de Tweede Kamer hoeven voor te leggen.”
Volgens Jager heeft het wetsvoorstel sowieso directe gevolgen voor het aanbod en de beschikbaarheid van ggz en wijkverpleging. “Voor de patiënt zijn de gevolgen ronduit zorgelijk. Deze heeft amper nog keus anders dan de grote ggz-instellingen en ziekenhuizen”, aldus Jager. “En daar gelden veel langere toegangstijden die zelfstandige zorgaanbieders niet hebben.” Ook voorziet hij dat veel ggz-zorgverleners zullen stoppen, terwijl er al een kort aan personeel is in de ggz.
