De AI-monitor, die de trends en ontwikkelingen van AI in de Nederlandse ziekenhuizen in kaart brengt, viert dit jaar het eerste lustrum. Uit de resultaten blijkt dat de betrokkenheid bij en de kennis over AI in de afgelopen vier jaar sterk is gegroeid. In de eerste editie in 2019 gaf iets meer dan de helft van de respondenten aan bekend te zijn met de mogelijkheden van AI in de zorg, inmiddels is dit percentage gestegen tot 87 procent. Voor het eerst gaf geen enkele respondent aan ‘redelijk onbekend’ of ‘zeer onbekend’ te zijn.
Beleid stagneert
Hoewel de kennis over AI in de ziekenhuizen toeneemt, stagneert het formaliseren van AI in de organisatie. Het percentage respondenten dat aangeeft dat er beleid is geformuleerd of dat eraan wordt gewerkt, is vergelijkbaar met dat van de AI Monitor Ziekenhuizen 2022 (68 procent). Hetzelfde geldt voor ziekenhuizen met een formele of informele AI-voortrekker (63 procent in 2023).
Werkdruk omlaag
AI wordt voornamelijk ingezet als diagnostisch hulpmiddel, met name in de radiologie, gevolgd door de spoedeisende hulp en financiën als nieuwkomer op de lijst van vakgebieden waarin AI-implementaties plaatsvinden.
Voor het eerst vroegen de makers van de monitor naar de mogelijke impact van de technologie op de werkdruk. Meer dan de helft van de respondenten schat in dat de werkdruk voor specialisten en verpleegkundigen “in meer of mindere mate” zal afnemen. Voor jaar verwachtte nog minder dan de helft dat. Voor ondersteunend personeel zijn de verwachtingen hoger gespannen: 73 procent van de ondervraagden verwacht dat de werkdruk met 10 procent of meer zal afnemen.
Kwaliteitsverbetering voornaamste drijfveer
Toch wordt dit niet als de belangrijkste drijfveer gezien om AI-toepassingen te implementeren. Verbetering van de kwaliteit van zorg blijft de belangrijkste drijfveer voor driekwart van de respondenten, terwijl innovatief blijven met 52 procent op de tweede plaats komt. Slechts 31 procent van de respondenten geeft aan dat het verhogen van de tevredenheid van zorgverleners een voorname drijfveer is.
Toekomst
CIO’s en CMIO’s die voor de monitor inbreng gaven, verwachten dat beeldherkenning en beslisondersteuning de ziekenhuiszorg zowel op de korte als de lange termijn gaan ondersteunen. Op de lange termijn wordt ook verwacht dat Natural Language Processing (nlp) een grote bijdrage gaat leveren aan de zorg.
Veel te winnen
De resultaten van de AI Monitor Ziekenhuizen-editie 2023 laten zien dat er nog veel te winnen valt in de zorgsector met betrekking tot de implementatie van AI, constateert M&I/Partners. Er is nog ruimte voor groei om AI-gebruik in de organisatie te formaliseren. De focus moet meer komen te liggen op het verhogen van de tevredenheid van zorgverleners en inzet van AI om een concurrentievoordeel te behalen, valt in de monitor te lezen.