Foto: sompong_tom / stock.adobe.com
Dit blijkt uit het onderzoek ‘Landelijke Traumaregistratie 2017-2021’ van het Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ). Uit data van alle ziekenhuizen blijkt dat slechts 69 procent van de ernstig gewonde patiënten (in 2021 waren dat er 4870) op de juiste plaats worden behandeld. Dat is minister Kuipers van VWS al lang een doorn in het oog. Daarom staat in IZA staat dat alle ROAZ-regio’s uiterlijk maart volgend jaar een plan moeten hebben om die norm wél te halen.
Ook blijkt uit de LNAZ-cijfers dat de ziekenhuizen geen vorderingen maken: het percentage ernstig gewonden dat op de juiste plek komt (een level1-traumacentrum) is hetzelfde als vijf jaar geleden.
De traumazorgregio West (HagaZiekenhuis, LUMC en Haaglanden MC) presteert relatief goed met 84 procent, maar dat wordt sterk vertekend doordat deze ziekenhuizen zich presenteren als één traumacentrum. Op plek drie staat de regio Utrecht (UMC Utrecht) met 83 procent.
Hoogcomplexe zorg beter
Het onderzoek toont aan dat de hoogcomplexe zorg in een level1-traumacentrum beter is dan in de andere ziekenhuizen. Bij binnenkomst van een patiënt stond bij een traumacentrum in 68 procent van de gevallen een traumateam klaar – bij de level2- en level3-ziekenhuizen was dat slechts 12 procent. Ook slaagde een traumaziekenhuis er eerder in om een CT-scan te maken: in de helft van de gevallen binnen een half uur. Slechts 15 procent van de andere traumacentra lukte dat.
Lees ook: Half zoveel doden in level1-traumacentrum dan level2- level3-ziekenhuizen, wijst onderzoek uit.
Grotere kans op sterfte
Al deze factoren resulteren in een flink grotere kans op sterfte als een zwaar gewonde niet op de juiste plek wordt behandeld. Een ernstig gewonde patiënt heeft twee keer zoveel kans om te overlijden als hij niet in een van de elf traumacentra wordt behandeld, maar in een algemeen ziekenhuis, aldus Skipr woensdag. Dat blijkt uit een recente studie van UMC Utrecht, Erasmus MC, Maastricht UMC en de wetenschappelijke adviesraad van het Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ).
Sterftepercentage hoger
De kwaliteit van multitraumazorg is belangrijk. De LNAZ-cijfers laten zien dat het sterftepercentage met 16 procent veel hoger is dan bij andere acute gewonde patiënten (3 procent). Radboudumc behandelde in 2021 de meeste level1-traumapatiënten: 446. Daarna volgen Erasmus MC en UMC Utrecht. Bij HagaZiekenhuis, LUMC, VUmc, AMC en Haaglanden MC (HMC) kwamen de minste ernstig gewonden binnen.
Deze vijf centra voldoen ook niet aan een andere norm, namelijk dat ze minimaal 240 patiënten per jaar moeten behandelen. Bovendien zitten Isala, Maastricht UMC en UMCG op het randje van die norm met respectievelijk 241, 245 en 249 behandelingen. De overige (algemene) ziekenhuizen zijn met name ingericht voor de opvang van level2- en level3-gewonden.
Door de fusie van VUmc en AMC komt Amsterdam UMC wel boven die 240 patiënten. HagaZiekenhuis, HMC en LUMC onderhandelen al lange tijd over de concentratie naar één level1-traumacentrum. Deze ziekenhuizen moeten uiterlijk komend kwartaal hierover een besluit nemen, want in IZA staat dat ze anders per 1 januari 2024 niet dit soort multitraumazorg meer mogen leveren.