Van de vier grote steden doet Amsterdam per inwoner het zwaarste beroep op de basisverzekering. Gemiddeld bedragen de collectief gefinancierde curatieve zorgkosten per Amsterdammer ruim 2800 euro per jaar. Daarmee zit Amsterdam niet alleen bijna duizend euro boven het landelijk gemiddelde, ook het verschil met de andere grote steden bedraagt vele honderden euro’s.
Eén en ander blijkt uit cijfers van het informatiecentrum voor de zorg Vektis. Vektis ziet vooral in de kosten voor de ggz “een opvallende uitschieter”. Het bedrag per verzekerde is in Amsterdam met 417 euro ruim twee keer meer dan het landelijk gemiddelde. Mede hierdoor komen de kosten per verzekerde in Amsterdam uit op 2839 euro. In Rotterdam en Den Haag is dit respectievelijk 2168 en 2117 euro bij een landelijk gemiddelde van 1975 euro.
Leeftijd
Utrecht zit met een bedrag van 1832 euro onder het landelijk gemiddelde. Vektis wijt dit aan het relatief hoge aantal studenten. In Utrecht is één op de vijf inwoners student, waarmee Utrecht een jonge bevolking kent. Naast leeftijd spelen volgens Vektis ook sociaaleconomische status en de incidentie van chronische aandoeningen een rol bij de collectieve zorgkosten.
Populatiegebonden bekostiging
Met de Zorgthermometer neemt Vektis een voorschot op de kabinetsplannen voor een populatiegebonden bekostiging. Bij populatiegebonden bekostiging krijgen ziekenhuizen en huisartsen in een regio één onderling te verdelen budget. Als ze binnen het budget blijven komt een deel van het niet bestede budget hen toe als beloning. Op deze manier hoopt het kabinet het vervangen van dure tweedelijnszorg door goedkopere eerstelijnszorg te stimuleren. Ook denkt het kabinet onnodig doorverwijzen te kunnen ontmoedigen.
Verschillen
Volgens Vektis laat de Zorgthermometer zien dat het in ieder geval mogelijk is om aan de hand van declaratiegegevens inzicht te geven in de zorgkosten op wijk en stadsniveau. Daarmee is een belangrijke randvoorwaarde voor populatiegebonden bekostiging ingevuld. De exercitie van Vektis stelt het kabinet ook voor een probleem. Als steden met een min of meer vergelijkbare populaties, zoals Amsterdam en Rotterdam, zulke grote verschillen in zorgkosten laten zien, is lastig vast te stellen wat een reëel regiobudget is.