Een aanzienlijke daling van de zorgkosten, kortere wachttijden en meer tevreden patiënten: dat zijn de belangrijkste resultaten van een proef in Zuid-Limburg met de zogenoemde anderhalvelijnszorg.
Bij de proef werkten huisartsen en medisch specialisten in speciale centra, buiten de ziekenhuizen om, vijf jaar lang nauw samen. De medisch specialist ziet de patiënt en geeft een behandeladvies aan de huisarts, die de regie houdt. Onderdeel van de proef was de opening van twee stadspoli’s in Maastricht.
Onnodige doorverwijzingen
Dat blijkt uit onderzoek van de Universiteit Maastricht (UM) die de twee proeftuinen evalueerden. In die anderhalvelijnszorg boden de zorgpartijen laagdrempelige zorg dichtbij huis aan en probeerden ze onnodige doorverwijzingen naar het ziekenhuis te voorkomen. Ook was het de bedoeling dat de huisartsen en medisch specialisten van elkaar zouden leren.
Advies specialist
Het traject ging als volgt: de huisarts verwijst een patiënt naar de anderhalve lijn, waar de patiënt een consult heeft bij een medisch specialist. Daarop geeft de medisch specialist een behandeladvies aan de huisarts, waarbij hij een patiënt terug kan sturen naar de huisarts of kan doorverwijzen naar een ziekenhuis.
Uit de evaluatie van beide proeftuinen blijkt dat slechts één op de vijf patiënten wordt doorverwezen naar het ziekenhuis na het consult. Bij liefst 80 procent van de patiënten werd de zorgvraag beantwoord of was verdere behandeling door de huisarts gewenst.
Zorgkosten lager
Uit de analyse van de Maastrichtse onderzoekers blijkt bovendien dat de gemiddelde zorgkosten van patiënten die zijn verwezen naar anderhalvelijnszorg beduidend lager zijn dan de zorgkosten van patiënten die rechtstreeks naar een ziekenhuis zijn verwezen. Bij het eerste contact scheelt dat volgens de onderzoekers enkele tientallen euro’s tot honderd euro per patiënt. Ook constateren zij een toename van de tevredenheid bij patiënten, zonder nadelige gevolgen voor de gezondheid.
Blauwe Zorg
In 2014 namen twee samenwerkingsverbanden in Zuid-Limburg het initiatief om de zorg slimmer te organiseren. Dit zijn de proeftuinen Blauwe Zorg in de regio Maastricht-Heuvelland (eerstelijns zorggroep Zorg in Ontwikkeling (ZIO), het Maastricht UMC+, zorgverzekeraar VGZ en Burgerkracht Limburg) en de proeftuin Mijn Zorg in de regio Oostelijk Zuid-Limburg (eerstelijns zorggroep Huisartsen Oostelijk Zuid-Limburg (Huisartsen OZL), Zuyderland Medisch Centrum, zorgverzekeraar CZ en Burgerkracht Limburg).