Eén dag voor Prinsjesdag 2011 stromen de reacties op de begroting en de beleidsvoornemens van het ministerie van VWS binnen. Er wordt overwegend kritisch gereageerd op de voorgenomen bezuinigingen, maar positieve geluiden zijn er ook.
ActiZ
Brancheorganisatie ActiZ is in grote lijnen positief over het financiële kader dat het kabinet voor 2012 schetst voor de verpleeg- en verzorgingstehuizen en de thuiszorg. De brancheorganisatie noemt de begroting een ‘erkenning van het belang van goede zorg voor ouderen’. Recent sloot ActiZ een convenant met het ministerie van VWS, waarin werd afgesproken dat er extra geld komt voor het aantrekken en opleiden van medewerkers. Zo kunnen verpleeg- en verzorgingshuizen investeren in de kwaliteit van zorg. ActiZ reageert positief op het voornemen van het kabinet om zorg op afstand structureel te bekostigen. Ook is de brancheorganisatie positief over de tariefstijging van 4 procent voor de zorg thuis. ActiZ is geen voorstander van de PGB-maatregelen, omdat daarmee de keuzevrijheid en eigen regie van cliënten in het geding komt. De brancheorganisatie pleit voor aanvullend beleid om de extramurale zorg te versterken.
Ziekenhuizen
De Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) liet vorige week al weten achter de kabinetsplannen in de uitgelekte Miljoenennota te staan. Ook GGZ Nederland, de KNMG en ouderenbond ANBO reageerden al vorige week. Lees hun reacties hier.
Zorgverzekeraars
Zorgverzekeraars Nederland (ZN) spreekt in een reactie haar zorgen uit over de almaar stijgende zorgkosten. In 2012 zullen de uitgaven aan zorg stijgen tot 63,5 miljard euro, tegen 61,2 miljard dit jaar. ZN vindt dit een zorgwekkende ontwikkeling ‘in het licht van de dalende koopkracht’. Nu al melden steeds meer verzekerden zich bij hun zorgverzekeraar omdat ze de premie niet meer kunnen betalen. Die ontwikkeling zal doorzetten, zo vreest ZN. Ondanks een beperkte premiestijging van 11 euro per jaar, komen de hogere zorgkosten via een toename van de inkomensafhankelijke bijdrage, het eigen risico en eigen bijdragen toch bij de burgers terecht. ZN heeft ook haar twijfels bij de haalbaarheid van de aangekondigde bezuinigingen in de ggz. Die sector moet komend jaar 6 procent krimpen, terwijl het afgelopen jaar juist een groei van 10 procent was gerealiseerd.
KNMG
Artsenfederatie KNMG mist samenhang in de plannen van het kabinet. Zo zal de bezuiniging op huisartsenzorg leiden tot een groter beroep op de duurdere tweedelijnszorg, terwijl daar geen capaciteit is om die verschuivende zorgvraag op te vangen. De KNMG merkt teleurgesteld op dat de minister met die ‘voorspelbare effecten’ geen rekening lijkt te houden. Om die reden introduceert de artsenfederatie de Volksgezondheid-effectrapportage (VER). Daarmee zouden de effecten van de beleidsmaatregelen in kaart gebracht moeten worden. De artstenfederatie is overigens niet geheel ontevreden over het financiële plaatje. Zo is de KNMG positief over het feit dat de begroting van VWS nog mag groeien.
Huisartsen
Ook huisartsenvereniging LHV verwelkomt de groei van het zorgbudget, maar hekelt de wijze waarop het kabinet het geld verdeelt. LHV-voorzitter Steven van Eijck vindt het onbegrijpelijk dat de kosten van medisch specialistische zorg met 5,5 procent mogen stijgen, terwijl het budget van de huisartsen met 10 procent krimpt. Van Eijck: “De patiënt wordt daarvan de dupe.” Hij voorspelt dat de aldus gerealiseerde bezuiniging al in de zomer van 2012 teniet gedaan zal zijn. “Door de drempel naar de medisch specialistische zorg te verlagen, zullen de totale zorgkosten aanzienlijk stijgen. Nog voor de zomer van 2012 zal de bezuiniging op de huisartsenzorg teniet zijn gedaan door extra kosten in de tweede lijn.”
Artsen in loondienst
De LAD, de vereniging van artsen in loondienst, merkt ook op dat de samenhang ontbreekt in de kabinetsplannen. De vereniging maakt zich zorgen over de grote kortingen op de huisartsenzorg en de ggz en stelt dat de kortingen niet afgewenteld mogen worden op de werknemers. Wel is de LAD positief over het voornemen om 852 miljoen euro uit te trekken voor extra (en beter opgeleid) personeel in de zorg en over het voornemen om meer artsen op te leiden. Ook reageert de LAD op andere voornemens uit de Miljoenennota, zoals de aanpak van agressie en geweld, de kinderopvang en het langer doorwerken tot het pensioen.
Geestelijke gezondheidszorg
De Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP) en het Landelijk Platform GGz (LPGGz) hebben ook gereageerd op de Miljoennennota 2012. Beide organisaties noemen het ‘ontoelaatbaar en onrechtvaardig’ dat kwetsbare psychiatrische patiënten zwaar worden getroffen door de opeenstapeling van bezuinigingsmaatregelen. Beide organisaties zetten hun acties tegen de bezuinigingen in de ggz daarom onverminderd voort. GGZ Nederland reageerde vorige week al met verbijstering op de begroting van VWS.
Nederlandse Gemeenten
Het langste persbericht is wellicht van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). De vereniging concludeert dat de gemeenten de komende jaren opdraaien voor de gevolgen van het kabinetsbeleid. Volgens de VNG is het kabinet onrealistisch over de snelheid en de investeringen die nodig zijn voor de veranderingen in de sociale zekerheid en de zorg. Bovendien legt het Rijk de rekening voor die stelselwijzigingen op het bordje van de gemeenten. Volgens de VNG gaan de inwoners dat nadrukkelijk merken in het voorzieningenaanbod dat de gemeenten nog kunnen bieden.
AWBZ-zorg
De VNG merkt op dat het ook voor de gemeenten financieel krappe tijden zijn, onder andere door lagere grondprijzen en de bezuinigingen die het kabinet doorvoert op het Gemeentefonds waaruit het Rijk gemeenten subsidieert. Bovendien geeft het kabinet nog altijd geen duidelijkheid over het budget dat de gemeenten krijgen voor het overnemen van AWBZ-zorg. Het budget zou schommelen tussen de 2 en 3 miljard euro. Maar de gemeenten zijn ook niet te spreken over de gang van zaken. Zo vallen de bezuinigingen op de persoonsgebonden budgetten (pgb’s) precies samen met de overdracht van de begeleiding aan de gemeenten, die de gevolgen dus aan hun inwoners ‘mogen uitleggen’. Zo schaadt het snijden in Wmo-gelden het vertrouwen dat burgers hebben in hun gemeente.
VGN
De Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN) maakt zich ook zorgen over de overheveling van AWBZ-zorg naar de gemeenten. Volgens VGN moeten een aantal groepen van die maatregel worden uitgezonderd. Daarbij denkt de vereniging aan mensen met een niet-aangeboren hersenletsel en mensen met een zintuigelijke handicap, omdat zij een zeer specifieke zorgbehoefte hebben. Juist omdat het vaak gaat om enkele personen per gemeente, zullen gemeenten geen gecombineerd zorgaanbod kunnen organiseren. De VGN vreest ook voor de positie van kinderen met een ernstige meervoudige beperking die nog thuis kunnen wonen dankzij de intensieve zorg in gespecialiseerde kinderdagcentra. Ook vraagt de vereniging aandacht voor het voornemen om de toegang tot de AWBZ voor mensen met een IQ tussen 70 en 85 te beperken. Deze mensen hebben vaak ook gedragsproblematiek, stelt VGN. Het IQ alleen is dan geen geschikt criterium voor toegang tot de AWBZ.
NPCF
De NPCF reageerde al vorige week op de uitgelekte Miljoennennota 2012. Vandaag vindt in Den Haag een protest plaats tegen de ‘stapel’ aan bezuinigingen die chronisch zieken en gehandicapten treft.
De Miljoenennota 2012
Lees hier de Miljoenennota 2012 of bekijk alle maatregelen in het Financieel Beeld Zorg, een bijlage van de begroting VWS. Of lees de reactie van de Raad van State op de Miljoenennota 2012. (Daan Marselis)
