Slimmer benutten van big data en de vorming van internationale onderzoekconsortia kunnen bijwerkingen van medicijnen terugdringen of zelfs voorkomen. Dat stelt Nico Vermeulen, die op 15 februari afscheid nam als hoogleraar Moleculaire Toxicologie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam.
“Met een combinatie van nieuwe moleculair-toxicologische inzichten, de systeembiologie en netwerkanalyse kan op voorhand beter worden voorspeld of bijwerkingen mogelijk zijn”, aldus Vermeulen.
De ontwikkeling van geneesmiddelen verloopt volgens hem nog steeds niet efficiënt en levert niet altijd veilige medicijnen op. “Bijwerkingen van geneesmiddelen zijn nog opvallend vaak onvoorspelbaar ondanks zeer uitgebreid preklinisch en klinisch onderzoek”, stelt Vermeulen. “En dat heeft regelmatig ernstige gevolgen, niet alleen voor de patiënten, maar ook voor de bedrijven die het geneesmiddel dan van de markt moeten halen.”
Ziekenhuisopnames
Klinisch relevante bijwerkingen van geneesmiddelen komen vaak voor: 6 tot 8 procent van de ziekenhuisopnames is gerelateerd aan ernstige bijwerkingen. De gevoeligheid voor bijwerkingen van geneesmiddelen varieert bovendien sterk tussen individuen die ermee behandeld worden.
Vermeulen ziet de komst van het Europees Geneesmiddelen Agentschap (EMA) naar Nederland in 2019 als een aanwinst. “Ik verwacht een boost voor het farmaceutisch onderwijs, onderzoek en de industrie in Nederland.” Tijdens zijn carrière deed Vermeulen onderzoek naar moleculaire mechanismen van geneesmiddelen om deze beter en veiliger te maken.
