Begin dit jaar bleek uit een peiling van beroepsorganisatie NU’91 dat bijna de helft van de zorgverleners wel eens medicatie uit de afdelingsvoorraad meenam. 20 procent van de zorgverleners gaf daarbij aan slaapmedicatie mee te nemen.
Hoge werkdruk
Volgens de inspectie weten veel zorgverleners niet dat medicijnen van een zorginstelling niet voor eigen gebruik meegenomen mogen worden. Tegelijkertijd weten zorgwerkgevers niet dat dit regelmatig toch gebeurt. “Een zorgelijke ontwikkeling”, concludeert de toezichthouder.
In de periode 2021 tot en met 2023 ontving de inspectie over alle zorgsectoren 95 meldingen dat een zorgverlener werd ontslagen na diefstal van medicatie. De IGJ heeft met vijf ziekenhuizen gesproken over hoe er met dit onderwerp wordt omgegaan. De ontslagen zorgmedewerkers uit de ziekenhuizen die de inspectie hierover sprak, gaven zelf meerdere redenen aan waarom ze medicijnen gebruiken. Zo zorgen de hoge werkdruk, wisselende diensten en nachtdiensten voor een zware belasting. Ook privéproblemen blijken vaak een trigger voor medicijngebruik, omdat ze moeilijk te combineren zijn met de werkdruk en wisselende diensten.
Ontslagalternatieven
Op basis van de gesprekken geeft de IGJ diverse verbetertips mee om het meenemen van medicatie te voorkomen. Zo kan het bespreken van zaken als werkdruk en wisselende diensten een preventieve werking hebben. “Ook leefstijladviezen en advies over alternatieven voor slaapmedicatie, kunnen helpen de gevolgen van onregelmatige diensten te beperken.” Daarnaast moeten de ziekenhuizen zelf ook maatregelen nemen, bijvoorbeeld het beperken van de toegang tot de afdelingsvoorraad en een goede registratie van de opiaten. “Het wordt dan voor zorgverleners moeilijker om ongemerkt (slaap)medicatie mee te nemen. Ook moet de voorraad aan medicijnen worden verkleind.”
Tot nu toe worden zorgverleners na ontdekking van de diefstal vaak ontslagen. De inspectie pleit er voor dat er ook gekeken wordt naar andere oplossingen. “Zo kan er worden gekeken welke hulp een medewerker nodig heeft, bijvoorbeeld tijdelijk minder nachtdiensten, of leefstijladviezen hoe je beter kunt slapen bij wisselende diensten. Ook kan er worden gekeken of er sprake is van een verslaving, en welke begeleiding en behandeling de medewerker nodig heeft. Met het gebruik van andere oplossingen blijft het schaarse zorgpersoneel inzetbaar in de zorg.”
