th t ablaufdiagramm I
Om digitalisering van de zorg te versnellen gaat minister Bruins van Curatieve Zorg zorgaanbieders en IT-leveranciers wettelijk verplichten tot eenduidige afspraken over taal en techniek. De huidige aanpak die uitgaat van vrijwillige consensus tussen veldpartijen is wat Bruins betreft te vrijblijvend.
Eén en ander komt naar voren in een brief die Bruins onlangs naar de Tweede Kamer stuurde. In de brief geeft Bruins aan dat digitalisering van gegevensuitwisseling een “behoorlijke uitdaging” is. De zorgsector is niet alleen groot en divers, de verschillende beroepsgroepen spreken daarnaast ieder hun eigen taal. Dit vergt afstemming in alle mogelijke gegevensuitwisselingen. Daarnaast zijn er veel technische standaarden, kunnen verschillende digitale systemen niet met elkaar ‘praten’ en is er niet in elke regio al een infrastructuur voor elektronische uitwisseling.
Koerswijziging
Maar juist deze problemen maken het wat Bruins betreft nodig dat de overheid meer regie neemt. Vanuit het veld klinkt al geruime tijd de roep om meer centrale sturing, maar VWS is sinds het mislukken van het landelijke elektronisch patiëntendossier kopschuw geweest en speelde de bal steevast terug naar de veldspelers. “Het nemen van meer regie door de overheid betekent een koerswijziging ten opzichte van die lijn”, deelt Bruins nu de Kamer mee. “Ik wil dat zorgproces voor zorgproces wordt gedigitaliseerd op basis van verplichte, eenduidige afspraken over taal – dat wil zeggen iedereen dezelfde taal spreekt – en techniek.”
Vaste bouwstenen
Het digitaliseren van zorgprocessen alleen is niet genoeg, deze processen moeten wat Bruins betreft ook beter digitaal op elkaar aansluiten zodat gegevensuitwisseling tussen de zorgprocessen mogelijk is. Daarom gaat Bruins “standaard ‘bouwstenen’” vaststellen, die verplicht moeten worden gebruikt. Dit betekent dat in de praktijk belangrijke begrippen, zoals bijvoorbeeld vochtbalans, bloeddruk of laboratoriumuitslag, altijd eenduidig en in dezelfde taal worden vastgelegd, zodat ze digitaal hergebruikt kunnen worden.
Escalatie
Naast de sector-brede introductie van een Basis Gegevensset Zorg (BGZ) en gemeenschappelijk woordenboek, moeten IT-leveranciers hun systemen zo bouwen dat ze onderling kunnen communiceren. Koepels en zorgaanbieders moeten met he toog hierop inkoopkracht richting leveranciers realiseren door gezamenlijk eisen te formuleren. Als een zorgorganisatie en ook de betrokken koepel er met een leverancier toch niet uitkomt, dan organiseert VWS een “escalatieoverleg”.
Veiligheid
Dat alles moet er toe leiden dat de zorg snel de beschikking krijgt over landelijk dekkende en gekoppelde infrastructuren. Dit klinkt als het landelijk EPD, dat in 2011 in de Eerste Kamer struikelde over privacyoverwegingen en zorgen voor de digitale veiligheid. Bruins wijst er op dat zorgaanbieders meer dan voorheen moeten voldoen aan concrete normen voor informatieveiligheid. Toch wil de minister nagaan of verscherping van deze normen in het licht van bredere digitalisering nodig is.
Routekaart
De betrokken veldpartijen krijgen van Bruins drie maanden de tijd om in samenspraak met VWS een routekaart op te stellen, die leidraad wordt voor het digitaliseren van zorgprocessen en de bijbehorende, verplichte standaarden. Het digitaliseren van zorgprocessen houdt in dat de uitwisseling van informatie tussen zorgverleners die bij dat zorgproces betrokken zijn digitaal verloopt. De betrokken partijen mogen in het eerste kwartaal van 2019 hun zegje doen op verschillende consultaties. Het landelijk expertisecentrum e-health Nictiz heeft met oog hierop de eerste prioriteiten uitgetekend. Dat zijn ambulanceoverdracht, huisartswaarneming, triageverwijzing, acute verloskunde, verpleegkundige overdracht, ziekenhuisoverdracht, medicatie, beelduitwisseling en verwijzing. Ook jeugdgezondheidszorg en ketenzorg bij chronische aandoeningen zijn door Nicitz als speerpunten aangewezen.
Na de consultatieronde wil Bruins de definitieve routekaart in april aan de Tweede Kamer voorleggen.
