De NZa adviseert om nu al de 100 miljoen euro aan herverdelingsmiddelen die in het budgettair kader waren gereserveerd, in te zetten. En ook dit bedrag zal niet genoeg zijn, vreest de NZa.
Instroom
De instroom van mensen uit de ggz in de langdurige zorg is nog weer veel groter dan van tevoren verwacht. VWS had rekening gehouden met een toename van 9.250 patiënten en daarvoor 645 miljoen euro overgeheveld naar de Wlz. Maar tot 1 februari heeft het CIZ al meer dan 12.000 indicaties afgegeven. Verder oplopende tekorten zijn in aantocht omdat nog niet alle aanvragen zijn afgehandeld: er staan nog 7050 aanvragen open.
Degenen die nu de Wlz instromen, zijn mensen die beschermd wonen en langdurig ggz-zorg nodig hebben. Zij vielen onder de Wmo (voor het wonen) en onder de Zvw (voor de zorg). Vanaf dit jaar kunnen zij directe toegang krijgen tot de langdurige zorg. Hiervoor kon dat niet. Een psychische stoornis paste namelijk niet binnen het systeem van de Wlz. Alleen psychiatrisch patiënten die drie jaar achtereenvolgend waren opgenomen in een psychiatrisch ziekenhuis en nog steeds intramurale ggz nodig hadden, kregen toegang, maar pas na drie jaar.
Prognoses
Demissionair staatssecretaris Paul Blokhuis wilde hier wat aan doen en kondigde in 2017 een wetswijziging aan. Uit een rapport van onderzoeksbureau HHM in 2018, toentertijd uitgevoerd op verzoek van de Tweede Kamer, bleek dat rekening gehouden moest worden met een toestroom tussen de 11 duizend en 16 duizend mensen bij het ingaan van de nieuwe regeling. Die aantallen zijn de afgelopen naar beneden bijgesteld in de raming van VWS. In eerste instantie werd verwacht dat er in 2020 ongeveer 16.000 aanvragen voor ggz in de Wlz zouden binnenkomen bij het CIZ. Op 31 december 2020 bleek dat dit aantal ruim was overschreden: er lagen toen al 24.149 aanvragen.
De NZa adviseert de minister meerdere malen per jaar of het budget voor de langdurige zorg voldoende is. Voor dit jaar verwacht de NZa een tekort, maar hoe hoog dat uitvalt kan de zorgautoriteit nog niet zeggen. Dat komt ook doordat de financiële gevolgen van de coronacrisis nog onzeker zijn. In overleg met het CIZ onderzoekt de NZa hoe de goede prognoses over het aantal cliënten dat instroomt in de langdurige zorg zijn te maken. Deze prognosemethode laat de NZa reviewen door onafhankelijke deskundigen.
Saillant ‘detail’: in 2016 verrekende het kabinet zich ook bij de verwachte toestroom van patiënten in de toen net nieuwe Wlz. Het aantal gehandicapten en ouderen dat een toelating kreeg voor de Wlz was respectievelijk 13 procent en 5 procent hoger dan voorzien.
Zorgen over oplopende kosten
De NZa zegt zich zorgen te maken over de oplopende kosten voor de langdurige zorg. Eén van de oorzaken daarvan is dat in de langdurige zorg zich een patroon aftekent van een open einde financiering. Daarbij worden de gemaakte kosten steeds vergoed. De NZa pleit ervoor dat een volgend kabinet inzet op het realiseren van passende zorg voor iedereen die op langdurige zorg aangewezen is. Daarbij is het belangrijk om te kijken hoe alle betrokken partijen in de langdurige zorg en de aangrenzende zorg (bijvoorbeeld in de gemeenten en de wijkverpleging) gestimuleerd kunnen worden om gezamenlijk bij te dragen aan de financiële houdbaarheid van de langdurige zorg.
Dus die 645 miljoen euro wordt 1 miljard euro.
Deze overheveling is waarschijnlijk uitgedacht door dezelfde ambtenaren die de overheveling van de thuiszorg en de Jeugdzorg in 2015 naar de gemeentes gedaan hebben, dat was ook al zo’n fantastisch uitgedacht beleidsstuk.