De campagne informeert over en mobiliseert tot het voorkomen van dwang bij ambulante ggz. De twee wetten die de BOPZ hebben vervangen maken het onder andere mogelijk om verplichte zorg poliklinisch of bij iemand thuis te geven. F-ACT Nederland stelt dat dwang zeer beschadigend kan zijn voor mensen met een ernstige psychiatrische aandoening. Daarom zou het zoveel mogelijk moeten worden voorkomen.
Schadelijk
“Dwang is een schending van de mensenrechten, werkt vaak averechts en is beschadigend. Agressie van de patiënt, die vaak aanleiding kan zijn tot het toepassen van dwang, komt meestal niet voort uit de oorspronkelijke ellende maar ontstaat tijdens gedwongen opname. We creëren zo agressie”, aldus Philippe Delespaul, bestuurslid F-ACT Nederland en hoogleraar innovatie in de GGZ Universiteit Maastricht en Mondriaan.
Delespaul stelde vorig jaar al dat de Wvggz volgens hem niet stimuleert om alternatieven te bedenken voor verplichte zorg. De Wvggz moet de toepassing van verplichte ggz verminderen. Volgens Delespaul biedt het echter juist meer mogelijkheden om een dwangmaatregel op te leggen dan de Wet Bopz, waaronder in de ambulante setting. ‘Voor mensen met psychische kwetsbaarheden moet de thuissituatie een veilige plek zijn. Wat doet dit met de burger, wanneer in die thuissituatie zorg wordt opgelegd?’.
‘‘Nee, tenzij’’
Met de campagne wil F-ACT Nederland duidelijk maken dat haar teams dwang altijd proberen te voorkomen, vanuit de gedachte ‘nee, tenzij’. Zorg moet vrijwillig zijn, tenzij er sprake is van ernstig nadeel. Delespaul: “Bijzonder belangrijk daarbij is dat we dit doen met alle medebetrokkenen zoals buurt, huisarts, werkgevers en school. Het gemeenschappelijk doel is volgens Delespaul kwetsbare mensen beschermen. ‘’De campagne maakt duidelijk dat we klaar staan de teams daarbij te ondersteunen.”
Ernstige psychiatrische aandoening
F-ACT, ofwel Flexible Assertive Community Treatment is een geïntegreerde zorgvorm voor mensen met een ernstige psychiatrische aandoening (EPA). F-ACT- Nederland richt zich op verschillende groepen, waaronder volwassenen met EPA, volwassenen met EPA én een forensische achtergrond of verslavingsproblematiek, jeugdigen en ouderen met complexe problemen en mensen met een licht verstandelijke beperking in combinatie met andere psychiatrische problemen. F-ACT Nederland richt zich op het bevorderen van samenwerking tussen professionals, managers, beleidsmakers, onderzoekers, gemeenten en verzekeraars om daarmee tot de beste zorg voor deze mensen te komen.