De Amsterdamse zorgaanbieder Cordaan en zorginnovatiebedrijf FocusCura gaan alleenstaande mensen met dementie helpen zo lang mogelijk thuis te wonen met behulp van slimme sensoren in huis, een zelflerend alarmsysteem, een persoonlijke wooncoach en een app voor zorgverleners en familieleden. De twee organisaties tekenden 21 juni een intentieverklaring om het concept ‘het VerzorgingsThuis’ te gaan inzetten in Amsterdam.
De cAlarm-dienst van FocusCura werkt met sensoren in de woning die het leefpatroon van de cliënt monitoren, bijvoorbeeld hoe iemand slaapt of hoe lang iemand normaal in de badkamer is. Het systeem analyseert deze data continu, waardoor subtiele veranderingen vroegtijdig kunnen worden ontdekt. Als een patiënt op ongebruikelijke momenten het huis verlaat kan dit bijvoorbeeld duiden op dwaalgedrag en wordt automatisch alarm geslagen.
Zorgverleners en mantelzorgers blijven via mobiele apps op de hoogte. Ze ontvangen een notificatie wanneer er een afwijking is in het leefpatroon van de cliënt en kunnen dan zo nodig ingrijpen. Ook krijgen cliënten een persoonlijke wooncoach toegewezen als vast aanspreekpunt voor alle zorg in huis. Die bespreekt met de cliënt welke oplossingen er zijn voor diens zorgbehoeften, stemt af met het thuiszorgteam en kan bijvoorbeeld vrijwilligers inschakelen.
Passende zorg
“Het zorgconcept vergroot de mogelijkheden voor het leveren van passende zorg aan de groeiende groep ouderen in Amsterdam die met een vorm van dementie leven”, zegt Ellen Maat, directeur Strategie, Kwaliteit en Innovatie bij Cordaan. “Meer dan 75 procent van de mensen die kwetsbaar wordt of dementie krijgt, woont in eigen huis en wil dat zo lang mogelijk blijven doen. Wij hebben ons als doel gesteld dit mogelijk te maken. Maar dat moet wel veilig gebeuren. Er mag geen situatie ontstaan waarbij een oudere na een val drie dagen onder de keukentafel blijft liggen.”
De nieuwe techniek moet dergelijke risico’s ondervangen. Zo’n tien cliënten zijn inmiddels aangesloten op het systeem. Cordaan en FocusCura zullen dit na deze zomer uitbreiden tot 150 alleenstaande ouderen. Een logische doelgroep voor de pilot, aldus Maat. “Zij hebben geen partner om een oogje in het zeil te houden. Daarbij kan het systeem ook maar één persoon tegelijk registreren, waardoor het alleen geschikt voor mensen die alleen wonen.”
Maatregelen
De resultaten zijn veelbelovend, aldus Maat. “Het systeem merkt kleine dingen op die grote gevolgen kunnen hebben. Zo registreerde het systeem dat een cliënt bij wie om 22 uur de steunkousen worden uitgetrokken door thuiszorg, elke dag pas rond 2 uur naar bed gaat. Dat kan op de langere termijn ernstige klachten opleveren. Nu heeft de thuiszorg tijdig andere maatregelen kunnen nemen om te zorgen dat de doorbloeding bij de cliënt op peil blijft.”
De oudere zelf merkt volgens Maat weinig van de aanwezigheid van de technologie in huis. “Dat is een groot voordeel”, zegt Maat. “De meeste zorginnovaties voor ouderen mislukken namelijk omdat de cliënt niet met de technologie overweg kan. Daarvan is nu geen sprake, het systeem regelt het zelf. Daarnaast zijn mantelzorgers blij om ontzorgd te worden, terwijl ze op de hoogte te blijven van wat er gebeurt.”
Financiering
De kosten van het systeem, enkele honderden euro’s per cliënt per jaar, betaalt Cordaan momenteel zelf. De zorgaanbieder is met Zilveren Kruis in gesprek om te kijken of de verzekeraar de nieuwe zorgvorm in de toekomst kan financieren. “Daaruit zijn nog geen concrete afspraken voortgekomen, maar interesse in de businesscase is er. Het systeem vergt weliswaar een investering, maar zal volgens onze berekeningen zo’n 20 duizend euro per persoon schelen aan kosten voor ziekenhuis en verpleeghuis.”
Cordaan experimenteert al langer met innovatieve oplossingen om zorg op afstand voor thuiswonende kwetsbare ouderen mogelijk te maken. Een proef met Philips, eveneens met leefstijlmonitoring op afstand via slimme sensoren, strandde eerder dit jaar. Philips staakte de levering van de technologie, naar eigen zeggen omdat deze te weinig toekomstbestendig zou zijn. Hierop vond Cordaan in FocusCura een nieuwe partner. Deze samenwerking ziet Maat met vertrouwen tegemoet. “Het nieuwe systeem biedt betere mogelijkheden om mensen thuis te ondersteunen. Het is modulair opgebouwd en daardoor te koppelen aan andere technologieën, zoals gps-trackers of gezondheids-apps. Zo kan de zorg op afstand worden uitgebreid zodra de zorgbehoefte toeneemt.”
Landelijk
De ambitie van de partijen is om vanaf 2018 alle alleenstaande Amsterdamse ouderen toegang te bieden tot deze nieuwe manier van zorg. Hoewel de focus nu ligt op ouderen met dementie, is het concept volgens Maat ook toepasbaar voor andere doelgroepen, zoals mensen met Parkinson of andere somatische aandoeningen. “Ook bekijken we of een landelijke uitrol mogelijk is. Verschillende zorgorganisaties in Nederland zijn met vergelijkbare trajecten bezig. Daarmee onderzoeken we momenteel de mogelijkheden voor samenwerking.”
