Koning Willem-Alexander leest de troonrede voor aan leden van de Eerste en Tweede Kamer op Prinsjesdag. Foto: ANP/ Robin van Lonkhuijsen
Aan het begin van de coronacrisis kreeg het vertrouwen in de financiële toekomst een flinke knauw. De afspraken over compensatie hebben dat vertrouwen deels hersteld. Een ruime meerderheid van de respondenten verwacht op tijd, voor 1 juni, een goedgekeurde jaarrekening in te kunnen leveren. Vanwege de onzekerheid over de verantwoording van de compensatiemaatregelen heeft het Rijk vier maanden uitstel gegeven voor de publicatie van de jaarrekening. Ruim 90 procent van de zorgfinancials verwacht dit echter niet nodig te hebben.
Compensatie
85 procent verwacht in de jaarrekening een positief resultaat te kunnen presenteren of in ieder geval quitte te draaien. “Coronacompensatie heeft mogelijk een belangrijke rol gehad bij het schrijven van de zwarte cijfers”, schrijven de onderzoekers hierover. “De geschatte coronacompensatie was gemiddeld 5,2 procent van de omzet. Voor de medisch specialistische sector was deze het hoogst, daar was de gemiddelde compensatie 7,6 procent van de omzet.”
“Positief om te zien dat in 2020 alle partijen hun belangen opzij hebben gezet voor passende compensatiemaatregelen”, zegt Pim Diepstraten, partner bij Finance Ideas. “Het is van belang dat alle partijen elkaar in 2021 ook vinden om de financiële continuïteit te waarborgen en er voor te zorgen dat zorginstellingen kunnen blijven investeren.”
Onzekerheid
Ondanks het positieve effect op 2020, is de coronacompensatie volgens zorgfinancials toch een factor van onzekerheid tijdens het jaarrekeningproces. Ruim tweederde van de respondenten noemt de verantwoording van de continuïteitsbijdrage een belangrijk onderwerp van discussie met de accountant, gevolgd door voorzieningen (21 procent) en de verantwoording van de coronabonus (19 procent).
Onzekerheid over covid-19-compensatie drukt in 2021 het vertrouwen onder financials. “Een jaar na de initiële uitbraak laten de verwachtingen ten aanzien van het toekomstige financieel resultaat opnieuw een negatieve ontwikkeling zien. Onzekerheid over aanhoudende compensatie voor stijgende kosten PNIL en omzetderving als gevolg van de aanhoudende besmettingen zijn een mogelijke oorzaak voor de daling van het vertrouwen in het toekomstig financieel resultaat, met name in het sociaal domein en in de ZVW”, verklaren de onderzoekers.
Ziekteverzuim
Verder blijft het ziekteverzuim in de zorg onverminderd hoog en laat het zelfs een stijgende lijn zien. Uit de verzuimdata van Vernet blijkt dat de zorgsector in januari van dit jaar een verzuimpercentage van 7,68 kende. “Als draagvlak voor compensatiemaatregelen in de zorg afneemt dan gaat covid-19 in 2021 ongetwijfeld zijn stempel drukken op het financieel resultaat”, aldus Fizi en Finance Ideas.
“Financieel gezien lijken de meeste zorginstellingen de coronacrisis in 2020 redelijk doorgekomen te zijn. Mede dankzij breed overleg met alle belanghebbenden. Voor 2021 dreigt een nieuwe financiële strop. Helaas is er nog niet voor alle sectoren een goede compensatieregeling tot stand gekomen. In de MSZ lijkt de regeling minder krachtig dan 2020”, zegt Jorrit Wigchert, voorzitter van Fizi.
De Financiële Zorgthermometer is gebaseerd op onderzoek dat elk kwartaal wordt uitgevoerd door Finance Ideas onder de circa 900 leden van Fizi, netwerk zorgfinancials. Aan het meest recente onderzoek van maart 2021 hebben 142 financials van verschillende zorginstellingen deelgenomen.