Het meldpunt voor ongebruikelijke geldtransacties FIU Nederland houdt er rekening mee dat geld verkregen uit zorgfraude wordt aangewend om terroristische activiteiten te financieren. Van de 1300 in 2018 als ongebruikelijk aangemerkte transacties die samen hangen met zorgfraude, is mogelijk 20 procent te herleiden tot personen die betrokken zijn bij de financiering van terrorisme.
Eén en ander komt naar voren uit het Jaaroverzicht 2018 van de Financial Intelligence Unit (FIU) Nederland, die zich bezig houdt met het opsporen en analyseren van verdachte financiële transacties om zodoende corruptie en de financiering van terrorisme te bestrijden.
De FIU ontving vorig jaar uit met name de bankensector 1300 meldingen die te relateren waren aan zorgfraude. “Melden op het fenomeen zorgfraude is daarmee een nieuwe ontwikkeling”, zo staat in het jaarverslag van de corruptiewaakhond te lezen. “Het bijzondere van deze meldingen is dat er bij circa 20 procent van de ongebruikelijke transacties een mogelijke relatie is met personen die betrokken kunnen zijn bij de financiering van terrorisme.”
Hoogste bedrag ooit
In totaal merkte de FIU Nederland in 2018 57.950 transacties als verdacht aan, ruim een derde meer dan in 2017. Deze verdachte transacties vertegenwoordigen een totale waarde van ruim 9,5 miljard euro, het hoogste bedrag dat ooit door de FIU Nederland werd geregistreerd. Van het totale aantal verdachte transacties hebben er volgens FIU Nederland 3.338 betrekking op terrorismefinanciering, goed voor 665 dossiers.
Misbruik
In het jaarverslag kondigt de FIU aan meer werk te zullen maken van de opsporing van zorgfraude. Deze prioriteit wordt ingegeven door meer dan alleen de angst voor financiering van terrorisme via zorgfraude. “Zorgfraude is een delict dat de solidariteit van het Nederlandse zorgstelstel onder druk zet en dat zeker in tijden van oplopende zorgkosten geadresseerd dient te worden”, stelt de FIU. “Omdat er bij zorgfraude sprake kan zijn van misbruik van gemeenschapsgeld (bestemd voor een sociaal doel) dat voor het financieren van terrorisme of eigen genoegdoening wordt ingezet, zal de FIU-Nederland hier in 2019 nadrukkelijk verder op investeren.”
Alertheid
Met het oog hierop wil de FIU de samenwerking met publieke en private partners verbreden en verdiepen. De FIU denkt hierbij aan de banken, maar ook aan de Regionale Informatie en Expertise Centra’s (RIEC’s). Daarnaast wil de FIU bij meldingsplichtige instellingen “een betere alertheid creëren op opkomende trends en fenomenen op het gebied van terrorismefinanciering”.
Geen windeieren
Dat er met zorgfraude -los van de uiteindelijke aanwending- aanzienlijke bedragen gemoeid zijn, verduidelijkt de FIU in het jaarverslag aan de hand van “de bijzondere financiële handel en wandel van een in het midden van Nederland gevestigde zorginstelling”, waarbij miljoenen euro’s aan PGB-uitkeringen werden weggesluisd via een houdster/werkmaatschappij construct. Nadat het dossier in april 2018 werd overgedragen aan de inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid (ISZW) werden er invallen gedaan in verschillende panden. “De bevindingen van het opsporingsonderzoek versterkten het vermoeden dat de aangehouden verdachten voor miljoenen euro aan PGB-uitkeringen onterecht hadden geïnd en niet aan zorg hadden besteed”, memoreert de FIU. “Dat bleek onder meer uit het gebruik van valse facturen om bestedingen te kunnen verantwoorden. Aannemelijk werd ook, dat niet uitsluitend de zorginstelling zelf fraudeerde, maar ook met regelmaat gezamenlijk optrok met budgethouders om de fraudes te kunnen uitvoeren. Het legde de verdachten bepaald geen windeieren. Tijdens de invallen werden onder meer tien luxe auto’s, waaronder van de merken Porsche en BMW, in beslag genomen.”
De door de FIU aangehaalde miljoenenfraude wordt begin oktober door de rechtbank in Utrecht behandeld.