Peter Alders was vorige week te gast bij CBRE’s online event Real Estate Market Outlook 2022. Samen met Laura Seckel schetste hij de opgave waar de sector deze jaren voor staat. Tijdens de ‘deepdive healthcare’ stond hij stil bij de vastgoedafspraken over wonen en zorg voor ouderen, die de ministeries van BZK en VWS vorig jaar maakten met ActiZ, Zorgverzekeraars Nederland (ZN), koepel van woningcorporaties Aedes en Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG). “Daarin zijn de ambities opgenomen om 110 duizend extra nultreden woningen, 50 duizend extra geclusterde woningen en 50 duizend extra verpleegzorgplekken te realiseren”, aldus Alders. Dat vraagt enerzijds een uitbreiding van capaciteit en anderzijds een transformatie van of kwaliteitsslag in het bestaande vastgoed – al dan niet zorggerelateerd, legt Seckel uit. Zij schat dat in op een totaal investeringsvolume van ongeveer 50 miljard. “Dat gaat de zorg niet alleen opbrengen. Zorgorganisaties zullen de markt moeten aanspreken om dit samen aan te pakken. Het is belangrijk dat er gebouwd wordt aan vertrouwen en langdurige relaties.”
Data
Maar voordat het zover is, zullen zorgorganisaties helder moeten hebben wat ze nodig hebben qua vastgoedcapaciteit om aan de zorgvragen te kunnen voldoen. Data spelen daarbij een belangrijke rol, zo toonde Joep van Vliet, Head of Data Intelligence bij CBRE, aan tijdens de market outlook. Als voorbeeld nam hij de bestaande voorraad ouderenhuisvesting in de gemeente Den Haag. “Laat daar vragen op los als: Wat is in eigendom van zorgorganisaties? Wat zijn de uitbreidingsmogelijkheden onder de huidige omstandigheden en binnen het bestemmingsplan? Wat is het bouwjaar? En: hoe ontwikkelt de zorgvraag zich? Dan zie je waar – soms flinke – investeringen moeten worden gedaan om te verbeteren. Dat schetst een helder beeld van de opgave waar de sector voor staat.” Volgens Seckel bieden data ook een waardevol instrument om met partners te kijken waar de kansen liggen. “Vervolgens kun je bespreken wie de mogelijkheden heeft, wie de investeringen doen en vervolgens hoe je dat met elkaar gaat organiseren en realiseren.” Er zijn veel voorbeelden van hoe dit proces kan werken, zoals in Utrecht waar een zorgorganisatie een verouderd verpleeghuis met aanleunwoningen via een sale-and-leaseback-constructie aan de markt aanbood. Een belegger heeft de verouderde vastgoed kwalitatief verbeterd en een uitbreiding gerealiseerd. Een deel werd verhuurd aan de zorgorganisatie voor het verwezenlijken van haar kernactiviteiten, de rest wordt via een andere weg verhuurd.
Energie
Zulke processen kennen veel stakeholders en de aanpak van de vastgoedopgave kan en mag niet mislukken. “Door de bestuurlijke afspraken gaat dit lukken”, betoogde Peter Alders. “Vastgoeddata zijn waardevol bij het opstellen van de lokale woonzorgvisies en prestatieafspraken die nu worden opgesteld en die worden vormgegeven in uitvoeringsprogramma’s. Niet elke gemeente is daar even ver in. Je kunt wel stellen dat ouderenhuisvesting bij elke gemeente hoog op de agenda staat.” Daarom is het voor zorgorganisaties zaak om aan te sluiten bij het opstellen van woonzorgvisies, prestatieafspraken en uitvoeringsprogramma’s, vindt Alders. “”Dat betekent dat lokaal verbinding zoeken. Daar liggen de kansen. De Taskforce Wonen en Zorg brengt goed in beeld wat lokaal de stand van zaken is. Zo kun je heel snel zien waar de energie zit!”