Ridofranz / Getty Images / iStock
“Elke keuze doet ergens pijn”, schrijft Dijkstra maandag in een brief naar de Tweede Kamer. Aanleiding is dat de Tweede Kamer deze maand moties heeft aangenomen om te voorkomen dat voortaan SEH’s of afdelingen in ziekenhuizen gesloten kunnen worden. Twee moties gingen specifiek over de toekomst van de SEH’s van Zuyderland in Sittard/Geleen en Heerlen.
Belangrijkste reden voor Dijkstra om de moties niet uit te voeren, is dat dat volgens haar juridisch niet kan: “Er zijn grondslagen nodig om op te treden op de wijze die in de moties wordt voorgesteld en die heb ik niet. Ik kan ook niet zomaar treden in bestaande rechten van anderen. Ook ik moet me aan de wet houden.”
De moties vroegen Dijkstra een stop in te stellen op het sluiten van “essentiële onderdelen van ziekenhuizen” en in ieder geval een “pauzeknop in te drukken” hiervoor. Ook een motie om de SEH en IC in Heerlen open te houden werd aangenomen.
Nieuwe wetgeving
Dijkstra schrijft dat een stop of pauzeknop nieuwe wetgeving vraagt. “Het aannemen van de moties creëert niet met onmiddellijke ingang nieuwe bevoegdheden. Een wetgevingsproces, met de interne voorbereiding, consultatie, advies van de Raad van State en parlementaire behandeling, kost tijd. Dat proces is niet afgerond voordat Zuyderland ziekenhuis een richting kiest en wellicht ook niet voordat een nieuw kabinet aantreedt.”
Dijkstra: “Het is niet aan mij om als demissionair minister een dergelijk wetgevingsproces te starten en ik heb hier ook geen mogelijkheid toe, aangezien uw Kamer het ontwikkelen van alternatieven voor de bestaande wetgeving (de 45-minutennorm voor de spoedeisende hulp en afdelingen acute verloskunde) controversieel heeft verklaard.”
Niet op één lijn
Bovendien meent Dijkstra dat dit soort keuzes over de inrichting van de zorg het beste in de regio kunnen worden gemaakt. Zorgaanbieders, verzekeraars en belanghebbenden in de regio weten samen het beste hoe de zorg voor de inwoners van de regio toegankelijk en veilig georganiseerd kan worden, aldus de demissionaire minister. Extra complicerend is volgens Dijkstra dat de zeventien gemeenten in de Limburgse regio “niet op één lijn zitten”.
“Ten tweede lost het ingrijpen van een minister het probleem van personele schaarste niet op. En ten derde moeten bestuurders en zorgprofessionals altijd de verantwoordelijkheid kunnen dragen voor het leveren van veilige zorg. Als een minister zou verplichten dat een zorgaanbieder zorg levert, ondanks personeelsgebrek, dan kan een bestuurder deze verantwoordelijkheid niet meer nemen. Met mogelijk ernstige gevolgen voor patiënten en de zorgmedewerkers.”
Dirk van Goor
Een zeer verstandige reactie van Pia Dijkstra.
Hierbij geldt: ‘Waar niets is verliest de keizer zijn recht.’ Bestuurders verkiezen er niet voor niets voor om een afdeling niet te laten voortbestaan.