Een deel van de Metrolijn voor covid-19-zorg in het Radboudumc. Door Panton, Ingeborg Griffioen
Het gaat in feite om grote kaarten waarop een zorgproces in beeld is gebracht, bijvoorbeeld de gang van zaken rond een operatie. Deze kaarten zijn opgemaakt als de overzichten van metrolijnen die iedereen wel kent van stadsvervoer in binnen- en buitenland. ‘Patiënten maken in zo’n zorgproces in feite ook een reis. Die kaarten zijn altijd zeer overzichtelijk en dus een goed voorbeeld,’ aldus Ingeborg Griffioen.
Inefficiëntie
De ontwerper, die ooit geneeskunde wilde studeren maar ontdekte dat haar kracht meer lag in ontwerpen en innovatie, wil met de Medische Metrolijnen de zorg beter laten functioneren. “In grotere zorginstellingen, waar soms duizenden mensen werken, kan de ene afdeling weinig zicht hebben op wat de andere doet. De neiging bestaat dan om te zeggen: we lossen de problemen die eerder in het proces op een andere afdeling zijn ontstaan, zelf wel op. Maar dat is het accepteren van inefficiëntie en dat hoeft niet. Als je samen het proces goed inricht, kun je ervoor zorgen dat het op alle afdelingen snel en goed verloopt. Dat vereist denkwerk vooraf maar daarna levert het ongelofelijk veel op.”
Protocollen
De processen in de zorg worden in dit kader meestal met richtlijnen en protocollen beschreven, en dus met woorden. Terwijl beeld soms veel duidelijker kan maken wat nodig is en wat eraan schort. “Als je zo’n Medische Metrolijn aan het maken bent, ontdek je vaak hiaten in de implementatie van de richtlijnen en protocollen. Als je iets uittekent, zie je opeens een fout of lacune. Dan weet je dus: dit moet anders.”
Het begon allemaal met de Medische Metrolijn voor het perioperatief proces, die in 2012 werd ontwikkeld samen met het Scheper Ziekenhuis in Emmen, nu onderdeel van de Treant Zorggroep. Griffioen: “De inspectie had een rapportage geschreven met kritische noten over het perioperatieve proces in ziekenhuizen in Nederland, onder meer vanwege gebrek aan standaardisatie en heldere taakverdeling. Dat bleek levensgevaarlijk zijn. De Metrolijn heeft geholpen bij het verbeteren daarvan de afgelopen jaren.”
Zes Metrolijnen
De Medische Metrolijnen worden inmiddels gemaakt in opdracht van de Vereniging Veilige Curatieve Zorg (VVCZ), waarbij vijftien Nederlandse ziekenhuizen zijn aangesloten. Er zijn momenteel zes Metrolijnen:
- Perioperatief proces
- Hartkatheterisatie
- Veilige Toepassing Medische Technologie
- Acute Zorg op de SEH
- Medicatieveiligheid
- Poliklinische ingrepen met sedatie
Covid-19
Er is recent een nieuwe Metrolijn ontwikkeld, speciaal voor covid-19, die anders dan de andere Metrolijnen beschikbaar is voor alle ziekenhuizen in Nederland. Dit vanwege de acute ernst van de situatie. “Samen met de VVCZ onderzoeken we nu hoe we de samenwerking in de zorg naar een grotere schaal kunnen brengen,” voegt Ingeborg Griffioen toe. “Wij willen niet de bottleneck worden in de groei van de Metrolijnen. Daarom ontwikkelen we nu systemen waarmee alle ziekenhuizen laagdrempelig zelf aan de slag kunnen.”
De Dutch Design Week (DDW) 2020 is een virtueel festival, dat plaatsvindt van 17 t/m 25 oktober 2020. De Embassy of Health presenteert tijdens de Dutch Design Week een online expositie en uitgebreid online programma over de toekomst van de zorg.
